Σάββατο 2 Ιουλίου 2011

ΤΟ ΚΗΡΥΚΕΙΟ ΤΟΥ ΕΡΜΗ






 Το  κατεξοχήν μαγικό ραβδί της αρχαίας ελληνικής παράδοσης είναι το κηρύκειον, σύμβολο των αγγελιαφόρων, αλλά κυρίως του Ερμή ως ψυχοπομπού και μάγου  θεού του ύπνου και των ονείρων.

Ο Όμηρος το περιγράφει ως χρυσό  και το ονομάζει <<κηρυκινην>>. Με αυτό ο Ερμής στην Ιλιαδα βυθίζει τους φρουρούς του στρατοπέδου των Ελλήνων σε ύπνο για να περάσει ο Πρίαμος και να ζητήσει από τον Αχχιλεα το πτώμα του γιου του.
Συνήθως το κηρύκειο απεικονίζεται με δυο φίδια τυλιγμένα γύρω του, τα κεφάλια των οποίων κοιτάζονται αντικριστά πάνω από την κορυφή του. Αργότερα, στις απεικονίσεις του πάνω σε λευκές  ληκύθους του 5ου αιώνα το μαγικό κηρύκειον του Ερμή εμφανίζεται στολισμένο με κορδέλες η άνθη λωτού, σύμβολα ικεσίας και λησμονιάς, καθώς ο θεός παρουσιάζεται να οδηγεί τις ψυχές των νεκρών στον Αδη.
Στην αρχαία ελληνική παράδοση υπάρχει επίσης η Ράβδος του Ασκληπιού, σύμβολο του θεού της ιατρικής, η οποία αποτελείται από ένα και μοναδικό φίδι τυλιγμένο γύρω από ένα ραβδί.

1. ΚΗΡΥΚΕΙΟ ΕΡΜΗ - 2. ΡΑΒΔΟΣ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ
Τα δυο σύμβολα είναι διαφορετικά, αν και σήμερα, ειδικά στις ΗΠΑ, το κηρύκειο κατέληξε να αποτελεί σύμβολο των γιατρών, ίσως εξαιτίας της άγνοιας η της σύγχυσης του Έλληνα Ερμή με τον Αιγύπτιο Ερμή Τρισμέγιστο και την αλχημεία  από το Μεσαίωνα και μετά.
Στην ομηρική Ελλάδα ιερό μαγικό σκήπτρο που φέρει επάνω του σύμβολα θεών κρατούν επίσης οι ιερείς και οι μάντεις, όπως ο Χρυσης, ο ιερέας του Απόλλωνα, όταν πηγαίνει να ζητήσει από τον Αγαμέμνονα την απελευθέρωση της κόρης του Χρυσηίδας: << Στο χρυσό σκήπτρο τυλιχτό του Φοίβου το στεφάνι εκρατει και τους Αχαιούς παρακαλούσεν όλους…..>>( Ιλιαδα, α 14-15, μετάφραση Ιακώβου Πολυλά)
ΚΙΡΚΗ
Αν μιλάμε όμως για ένα αληθινό ραβδί μάγων στην αρχαία ελληνική παράδοση, δεν έχουμε παρά να σκεφτούμε την θεά Κίρκη στην Οδύσσεια, η οποία το χρησιμοποιεί για να μεταμορφώσει τους συντρόφους του Οδυσσέα σε γουρούνια : <<Με ένα ραβδί τους χτύπησε και μες την χοιρομαντρα τους έκλεισε>>. Κι είχαν φωνή και τρίχες και κεφάλι και σώμα χοίρων, μα γερός σαν πρώτα ο νους τους ήταν >> Οδύσσεια , κ 241-243, μετάφραση Ζήσιμου Σιδέρη).
Με τον ίδιο τρόπο η Κίρκη αποπειράται να μεταμορφώσει και τον ίδιο τον Οδυσσέα : <<Σαν ήπια και δεν έπιασαν τα δολερά της μάγια, με χτύπησε με το ραβδί κι έτσι δυο λόγια μου είπε : Συρε με τους συντρόφους σου στη χοιρομαντρα τώρα>>. ( Οδύσσεια , κ 324-325)
Σκήπτρα και μαγικά ραβδία εμφανίζονται να κρατούν και πολλοί θεοί της Μέσης Ανατολής, όπως ο Βάαλ και η Ασταρτη ενώ, όπως προαναφέρθηκε, το σκήπτρο ήταν σύμβολο εξουσίας όλων των αρχαίων αλλά και σύγχρονων βασιλέων, συμβολίζοντας την εγκόσμια αλλά και << θεϊκή >> δύναμη τους.
ΚΗΡΥΚΕΙΟ ΕΡΜΗ
ΡΑΒΔΟΣ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ

Μυθικοι θησαυροι,Το κηρυκειο του Ερμη, εκδοσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ, Θωμας Μαστακουρης, σελ 97-98

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου