Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944) - ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΟΧΙ(VIDEO)

Ι. Μεταξας

Όταν τον Σ Σεπτέμβριο του 1939 ξέσπασε ο Β Παγκόσμιος πόλεμος, η Ελλάδα είχε ήδη ταχτεί στο πλευρό των Συμμάχων και ιδιαίτερα της Βρετάνιας, η οποία είχε δεχτεί να της προσφέρει εγγυήσεις σε περίπτωση επίθεσης. Με τη συνθήκη του Monteux(1936) είχε σταθεροποιήσει τις σχέσεις της με την Τουρκία αλλά στα βόρεια σύνορα της αισθανόταν να απειλείται από τους Βούλγαρους και τους Ιταλούς. Μέσα σ’ένα τέτοιο κλίμα, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του Μεταξά να αποφύγει την εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο, η Ελλάδα απέρριψε το τελεσίγραφο με το οποίο η Ιταλία ζητούσε, στις 28 Οκτωβρίου 1940, την ελεύθερη δίοδο των στρατευμάτων της από τα ελληνικά εδάφη. Ο ενθουσιασμός και οι ιδιομορφίες των βουνών της Ηπείρου επέτρεψε στον ελληνικό στρατό όχι μόνο να αντιμετωπίσει με επιτυχία την  ιταλική επίθεση αλλά και να περάσει στην αντεπίθεση: κατέλαβε την Κορυτσά ( 22 Νοεμβρίου) και προχώρησε, έχοντας διεισδύσει 60 χιλιόμετρα, μέσα σε αλβανικά εδάφη μέχρι το τέλος του χρόνου. Έως την άνοιξη του 1941 δεκαέξι ελληνικές μεραρχίες είχαν ακινητοποιήσει στην Αλβανία πολύ περισσότερες ιταλικές, που διέθεταν ανώτερο πολεμικό εξοπλισμό, προσβάλλοντας έτσι το γόητρο του Μουσολίνι και ενθαρρύνοντας, ταυτόχρονα, και άλλους λαούς να πιστέψουν ότι οι δυνάμεις του Άξονα δεν ήταν ανίκητες.

 Η ελληνική αντίσταση καμώθηκε τελικά από την προέλαση των χιτλερικών στρατευμάτων και η χώρα οδηγήθηκε σε συνθηκολόγηση στις 24 Απριλιου του ιδίου έτους. Τρεις ημέρες αργότερα, η Βερμαχτ μπήκε στην Αθήνα. Μετά από περίπου ένα μήνα καμφθηκε και η αντίσταση στην Κρήτη. Η γερμανική εισβολή ανάγκασε την κυβέρνηση, το βασιλεια αλλά και τα ελάχιστα βρετανικά και νεοζηλανδικά  στρατεύματα που πολεμούσαν στο πλευρό του ελληνικού στρατού να εγκαταλείψουν τη χώρα. Τις εξελίξεις αυτές δεν πρόλαβε να δει ο  Ι. Μεταξάς, ο οποίος είχε πεθάνει λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Μετά τη γερμανική εισβολή η χώρα βρέθηκε υπό ξένη κατοχή  και η ελληνική επικράτεια μοιράστηκε σε ζώνες  γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής διοίκησης. Η  Κατοχή είχε οδυνηρά αποτελέσματα για την Ελλάδα: εκτοπίσεις και εκτελέσεις πολιτών αλλά και συνολική εξαθλίωση του πληθυσμού, καθώς όλοι οι εθνικοί πόροι τέθηκαν στην διάθεση των κατακτητών. Η χώρα υποχρεώθηκε να καταβάλει τεράστια ποσά ως << έξοδα κατοχής>> και, επιπλέον, υπέστη κατάρρευση της εθνικής οικονομίας και του νομισματικού της συστήματος, αφού οι κατοχικές δυνάμεις έθεσαν σε κυκλοφορία ένα ιδιαίτερο χαρτονόμισμα, το οποίο εξέδιδαν απεριόριστα ανάλογα με τις ανάγκες του.

Η εξαθλίωση του πληθυσμού, με αποκορύφωμα το θάνατο από πεινά περίπου 300.000 ατόμων το χειμώνα του 2942-42, δυνάμωσε την επιθυμία του να αντισταθεί(Μαργαρίτης, 1993, σ.59 κ.ε) Η οργάνωση της λαϊκής αντίστασης ξεκίνησε από τις πρώτες ημέρες της γερμανικής εισβολής και με το πέρασμα του χρόνου απέκτησε μαζικές διαστάσεις.

ΣΦΑΓΗ ΣΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ

ΕΑΠ, Ελληνική Ιστορία, Τόμος Γ, Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία, Κεφ 13, Δικτατορία, Κατοχή, Αντίσταση και Εμφύλιος (1936-1952), Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944), Ενότητα 13.2, Κ. ΜΑΥΡΕΑΣ, ΣΕΛ.297-298