Αρχαία ελληνική Τεχνολογία - Καθημερινός βίος - Αρχαία Οικία (Β)

Το άρθρο αυτό αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου με τίτλο "Αρχαία ελληνική Τεχνολογία - Καθημερινός βίος - Αρχαία Οικία (Α)" και αναφέρεται στη διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων της Αρχαίας κατοικίας. Η σειρά των άρθρων αυτών αποτελεί μια αξιόλογη εργασία του επιστημονικού προσωπικού του Τεχνικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας, στο πλαίσιο του Ε.Π. Κοινωνία της Πληροφορίας, σε θέματα σχετικά με τις εξελίξεις της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα, τις τομές και τα επιτεύγματα που άλλαξαν ριζικά τη ζωή των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα: στην παραγωγή, στην κατανάλωση τροφής, στην ένδυση, στις συνθήκες διαβίωσης,  στην επιστήμη και τον πολιτισμό.

Το αίθριο
Η αυλή στο αρχαίο σπίτι ήταν η βασική πηγή φωτός για τα γύρω δωμάτια, αλλά και ένας ζωτικός χώρος που έδινε τη δυνατότητα σε πολλές οικογενειακές δραστηριότητες να πραγματοποιούνται εκεί, παρέχοντας ταυτόχρονα απομόνωση από τον έξω κόσμο. Η θέση της αυλής ήταν πάντα στα βόρεια, έτσι ώστε τα κύρια δωμάτια στα βόρεια της αυλής, τα διαιτητήρια, να βλέπουν πάντα προς το νότο.

Η αυλή διαμορφωνόταν έτσι ώστε να διαθέτει δωμάτια και στις τρεις και σπανιότερα και στις τέσσερις πλευρές της. Το δάπεδό της ήταν από ανθεκτικά και σχετικά φτηνά υλικά, συνήθως από βότσαλα ή από τσιμέντο -υλικό χαρακτηριστικό στα σπίτια της Πριήνης- ή ακόμη από μωσαϊκό, χαρακτηριστικό στα καλύτερα σπίτια της Δήλου. Για την αποστράγγιση των υδάτων της αυλής υπήρχε πρόβλεψη μέσω της κλίσης του εδάφους προς μία κατεύθυνση, ώστε να αδειάζουν τα νερά στο δρόμο ή στο διπλανό άνοιγμα, απευθείας, μέσω ενός καναλιού από βότσαλο ή μέσω αυλακώσεων από πέτρα, συχνά μέσα από σωλήνες που κατέβαιναν από τις σκεπές. Δεξαμενές νερού βρέθηκαν στα 7 από τα 8 σπίτια της Ολύνθου.
Βωμοί υπήρχαν επίσης στις αυλές προς τιμήν του Έρκειου Δία, η θέση των οποίων υποδηλώνεται συνήθως από την παρουσία μίας βάσης ή ενός κενού χώρου στο δάπεδο.

Τα Porticoes της αυλή
Tο portico ήταν ο διάδρομος με σκεπή και κολόνες που αναπτύσσονταν σε μία ή και περισσότερες πλευρές της αυλής. Ο χώρος αυτός χρησίμευε ως μέσον επικοινωνίας ανάμεσα στα δωμάτια παρέχοντας φυσικό φως, αέρα και προστασία από τη βροχή. Στην πράξη τα σημεία αυτά αποτελούσαν χώρους καθημερινής κατοίκησης και έφεραν επίχρισμα κονιάματος. Πολύ λίγα σπίτια είχαν απλή αυλή χωρίς porticoes. Στην Όλυνθο porticoes συναντώνται στις δύο πλευρές της αυλής, στα ανατολικά και βόρεια, σε τρεις περιπτώσεις οικιών, σε τρεις πλευρές, στα ανατολικά τα δυτικά και τα βόρεια, σε μία περίπτωση, ενώ σε δύο περιπτώσεις, στη Villaκαι στο Σπίτι του Κωμικού porticoes διαμορφώνονται και στις τέσσερις πλευρές, σχηματίζοντας πλήρες περιστύλιο.

Αυλή με παστάδα
H παστάδα είναι το βόρειο portico, που συνήθως σημαίνει το μοναδικό και το πιο σημαντικό. Το σπίτι διέθετε μία κιονοστοιχία στη βόρεια πλευρά της αυλής όπου διαμορφώνονταν ο χώρος της παστάδας, όπου και ανοίγονταν τα σημαντικότερα δωμάτια, με την πιο προσεγμένη διακόσμηση. Στα πιο απλά σπίτια η παστάδα είχε 3-4 κολόνες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις κάλυπτε όλο το εύρος του σπιτιού.
Στην Πέλλα πέρα από τα πολύ μεγάλα σπίτια υπήρχαν και άλλα μικρότερα σε εμβαδόν, ανήκοντα σε μέσους μάλλον αστούς, με εσωτερική αυλή, χωρίς όμως περιστύλιο, αλλά με πλατύ στεγασμένο διάδρομο στο βόρειο άκρο της αυλής, την παστάδα, η οποία κατελάμβανε όλο το πλάτος του σπιτιού και χωριζόταν από την αυλή με κίονες ή πεσσούς. Πίσω από το διάδρομο αυτό βρίσκονταν τα καθημερινά δωμάτια του σπιτιού, ενώ οι ανδρώνες τοποθετούνταν στα δεξιά ή στ' αριστερά της αυλής.
Το εμβαδόν των οικιών με παστάδα κυμαίνονταν γύρω στα 400τ.μ. Η διακόσμησή τους δεν ήταν τόσο πολυτελής όσο αυτών με τα περιστύλια, γι' αυτό θεωρούμε ότι τα σπίτια αυτά ανήκαν στη μεσαία τάξη. Ο τύπος των σπιτιών με παστάδα ήταν πολύ συνήθης στην Όλυνθο και την Πέλλα, πολύ αγαπητός στη Μακεδονία γενικότερα, καθώς η παστάδα με προσανατολισμό προς νότο, προστατευμένη από τους ανέμους δημιουργούσε ένα θαυμάσιο χώρο για χειμώνα και καλοκαίρι. Ο Ξενοφών αναφέρει χαρακτηριστικά (ΙΙΙ, 8, 8-10)
«εν ταις προς μεσημβρίαν βλεπούσαις οικίαις του μεν χειμώνος ο ήλιος εις τας παστάδας υπολάμπει, του δε θέρους υπέρ ημών αυτών και των στεγών πορευόμενος σκιάν παρέχει».
¹ Σιγανίδου Μ., Η ιδιωτική κατοικία στην Πέλλα, Αρχαιολογία 1982.

Αυλή με πλήρες περιστύλιο
H εμφάνιση του περιστυλίου στην εσωτερική αυλή αποτελούσε την πιο σημαντική αρχιτεκτονική εξέλιξη της οικιακής αρχιτεκτονικής. Στην Όλυνθο δύο σπίτια φέρουν ολοκληρωμένο περιστύλιο, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα οι στοές, τα porticoes, να είναι πιο στενές σε όλες τους τις πλευρές. Το χτίσιμο ενός πλήρους περιστυλίου είχε άμεση σχέση με το κόστος, αλλά και το διαθέσιμο χώρο της οικίας. Η διαμόρφωση του περιστυλίου είχε ως αποτέλεσμα τη μεταφορά του ανδρώνα και του προθάλαμού του από την παραδοσιακή του θέση κοντά στην είσοδο στα νότια, στη βορειοδυτική γωνία της αυλής. Οι δύο ξύλινες παραστάδες που άνοιγαν την παστάδα στην αυλή έγιναν πια τα δύο βορειοδυτικά στηρίγματα του δεκάστυλου περιστυλίου. Τα κιονόκρανα αυτού του περιστυλίου ήταν συνήθως ξύλινα ή κάποιες φορές και κατασκευασμένα από τοπικούς λίθους. Σε μερικά σπίτια χτισμένα μετά το 379 π.Χ. τα περιστύλια ήταν μέρος της αρχικής δομής. Πάντως είναι σίγουρο πως το περιστύλιο από τα μέσα του 4^ου αιώνα συναντάται πολύ συχνότερα, όπως επίσης και τα μωσαϊκά δάπεδα των ανδρώνων.

Ο ανδρών
Ανδρώνες βρέθηκαν και ταυτίστηκαν σε διάφορες ελληνικές πόλεις, όπως στην Όλυνθο, την Κόρινθο, την Αθήνα, τη Δήλο (οι λεγόμενοι οίκοι*), την Ερέτρια, την Πριήνη (οίκοι με προστάδα), την Αίγινα, τη Δημητριάδα. Ο ανδρών ήταν το δωμάτιο με τις κλίνες, όπου και υλοποιούνταν τα συμπόσια του σπιτιού. Το συμπόσιο, μία ιδιαίτερα αγαπητή αρχαιοελληνική πρακτική, αφορoύσε τη συνήθεια των ανδρών να τρώνε ανακεκλιμένοι, συχνά με την παρουσία εταίρων, επιδιδόμενοι σε οινοποσία, αλλά και σε διάφορες άλλες μορφές διασκέδασης. Η ανάγκη για ανάκλιση κατά τη διάρκεια του δείπνου είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ειδικού χώρου με συγκεκριμένη μορφή και διαστάσεις. Ο χώρος αυτός μαζί με τον προθάλαμό του ήταν αποκλειστικά για τους άνδρες κατοίκους - ιδιοκτήτες των οικιών, αλλά και για τους άνδρες καλεσμένους τους, εξασφαλίζοντας στους συμμετέχοντες πλήρη απομόνωση, καθώς η είσοδος στο χώρο γινόταν συνήθως μέσω της αυλής. Ο ανδρώνας των ιδιωτικών κατοικιών ήταν τα αντίστοιχα εστιατόρια των ιερών ή των δημόσιων χώρων.
Ο ανδρών ήταν ένα σχεδόν τετράγωνο δωμάτιο στο οποίο οι κλίνες τοποθετούνταν κατά μήκος των τεσσάρων τοίχων και μάλιστα επάνω σε υπερυψωμένο δάπεδο. Το υπερυψωμένο στις τέσσερις πλευρές δάπεδο, διαμόρφωνε έτσι μία πλατφόρμα που χρησίμευε ως βάση για τα ανάκλιντρα. Η είσοδος του ανδρώνα βρισκόταν όχι στον άξονα του δωματίου, αλλά μετατοπισμένη είτε προς τα δεξιά είτε προς τ' αριστερά, ώστε να χωράει κατάλληλα δίπλα από την πόρτα στον τοίχο, ένα από τα ανάκλιντρα της αίθουσας.
Σημαντικές πληροφορίες για τους ανδρώνες της αρχαιότητας παίρνουμε από τα λείψανα των αρχαίων οικιών που έχουν έρθει στο φως, όπως για παράδειγμα από τα σπίτια της Ολύνθου, όπου ο συνήθης ανδρώνας ήταν περίπου τετράγωνος, 25 τ.μ., με χωρητικότητα 7 κλινών. Κάθε ανάκλιντρο είχε χώρο για δύο άντρες που κάθονταν ακουμπισμένοι στον αριστερό τους αγκώνα. Οι πιο συνήθεις τύποι ανδρώνων της αρχαιότητας ήταν ο επτάκλινος (20τ.μ., με μήκος πλευράς 4,5μ) σε χρήση κυρίως στην αρχαϊκή και κλασική περίοδο, ο εντεκάκλινος (42τ.μ., με μήκος πλευράς 6,5μ.) από την αρχαϊκή περίοδο μέχρι τους ελληνιστικούς χρόνους, αλλά και ο τρίκλινος, ο πιο μικρός ανδρών με τις τρεις κλίνες. Ανδρώνες υπήρχαν επίσης και με πέντε, δώδεκα, δεκατρείς ή και περισσότερες κλίνες.
Σε πολλές περιπτώσεις, επειδή ο συγκεκριμένος χώρος ήταν για τη φιλοξενία των επισκεπτών, μπορούσε να βρίσκεται κοντά στην κύρια είσοδο και έτσι τα παράθυρά του πιθανόν να κοιτούσαν προς το δρόμο. Όταν δεν χρησιμοποιούνταν για κάποια γιορτή, πιθανόν χρησιμοποιούνταν κανονικά από την οικογένεια. Σε πολλούς ανδρώνες ανακαλύφθηκαν μωσαϊκά, αλλά και πλούσια διακόσμηση στους τοίχους, ενώ από τις αρχαίες παραστάσεις βλέπουμε πως στο χώρο υπήρχαν και πολλά διακοσμητικά σκεύη. Το δάπεδο διακοσμούνταν συνήθως με ψηφιδωτά διαφόρων σχεδίων, συνήθως με ποικίλα διακοσμητικά μοτίβα και πιο σπάνια με σύνθετες παραστάσεις και μορφές, ενώ οι τοίχοι έφεραν ζωγραφική διακόσμηση με πολύχρωμα κονιάματα.
Η παρουσία του ανδρώνα στα σπίτια και των απλών πολιτών πρέπει να ιδωθεί ως μία πολιτική συνήθεια μέσα στα πλαίσια του δημοκρατικού πολιτεύματος, και όχι τόσο ως μία ιδιωτική υπόθεση πολυτέλειας και τρυφής. Παρόλα αυτά σ' αυτό το συγκεκριμένο δωμάτιο εμφανίστηκαν τα πρώτα δείγματα πολυτελούς διακόσμησης ως ένδειξη ατομικής ευημερίας.

*Οι ανασκαφείς της Δήλου προτιμούν τη χρήση του όρου «οίκος» για να περιγράψουν το δωμάτιο που εξυπηρετούσε την ίδια χρήση με αυτό του ανδρώνα, αν και χωρίς την προαναφερθείσα πλατφόρμα.

 Ο Γυναικωνίτης
 Ο σαφής διαχωρισμός των ρόλων μεταξύ ανδρών και γυναικών στην αρχαιότητα είχε αντίκτυπο και στη διαμόρφωση των χώρων της κατοικίας, με την ύπαρξη κοινών, αλλά και ξεχωριστών δωματίων για τους άντρες και τις γυναίκες του σπιτιού, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως ο διαχωρισμός των φύλων σ' ένα σπίτι ήταν κάτι ξεκάθαρο και απόλυτο.
Στα πλούσια σπίτια οι γυναίκες περιορίζονταν στα διαμερίσματα αυτά τα οποία ήταν αρκετά μακριά από την είσοδο, το λεγόμενο γυναικωνίτη, τους χώρους δηλαδή όπου ύφαιναν, έγνεθαν, φρόντιζαν και καμιά φορά κοιμόντουσαν μακριά από τους άντρες τους, ενώ στα μικρότερα σπίτια ίσως δούλευαν και ξεκουράζονταν σ' ένα δεύτερο πάτωμα. Στις αστικές οικίες υπήρχαν δύο ζώνες σαφώς διαχωρισμένες, αυτή της Εστίας με βάση της το τζάκι και το σπίτι και αυτή του Ερμή ο οποίος προστάτευε το κατώφλι και όλα τα μονοπάτια που ξεκινούσαν από αυτό.
Στις πηγές συχνά αναφέρεται η λέξη γυναικωνίτης για τα σπίτια της Αθήνας του 5^ου και 4^ου αιώνα. Για τη θέση του πολλά έχουν ειπωθεί, πώς ίσως ήταν χώρος με δική του εσωτερική αυλή και δωμάτια γύρω γύρω, πώς ήταν μία σειρά δωματίων στα οποία έμπαινες από μία πόρτα από την αυλή ή πώς ήταν ένας χώρος στο δεύτερο όροφο της οικίας. Πάντως ό,τι από αυτά κι αν ίσχυε, ο γυναικωνίτης ήταν ένας χώρος με ασφαλή πόρτα, που ταυτόχρονα έδινε τη δυνατότητα άμεσης εποπτείας του νοικοκυριού και της οικοσκευής. Στο ερώτημα της θέσης του γυναικωνίτη μέσα στο αρχαίο σπίτι τα αρχαιολογικά λείψανα δεν απαντάνε με βεβαιότητα.

Η κουζίνα
Από πολύ παλιά και πολύ συχνά υπήρχε ξεχωριστό δωμάτιο για το μαγείρεμα του φαγητού, με κυρίαρχο στοιχείο την εστία. Σε περιπτώσεις που δεν υπήρχε ξεχωριστή κουζίνα, χρησιμοποιούνταν φορητά μαγκάλια τα οποία μπορούσαν να τοποθετηθούν παντού γι' αυτό το σκοπό.
Υπολείμματα εστιών βρέθηκαν σε επτά σπίτια της Ολύνθου, με μεγάλες πλάκες ασβεστόλιθου, συχνά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, συνήθως τέσσερις στον αριθμό, με σχήμα τετράγωνο ή ελαφρώς στενόμακρο, όπου άναβε η φωτιά. Εκεί βρέθηκαν υπολείμματα στάχτης και κόκαλα (f. 13, pl. 52.2). Τα δωμάτια αυτά ήταν απλά, με δάπεδο από πατημένο χώμα και τοίχους χωρίς επίχρισμα. Ο καπνός από το δωμάτιο έφευγε προφανώς μέσα από μία καπνοδόκη ή κάπνη όπως αναφέρεται στις πηγές. Τέτοια παραδείγματα εστίας βρέθηκαν στα σπίτια της Πριήνης, στον οίκο ή στην προστάδα ή πιο σπάνια στην αυλή.

Προθάλαμοι
Στην Όλυνθο βρέθηκαν τουλάχιστον έντεκα περιπτώσεις ανδρώνων με προθάλαμο. Επρόκειτο για δωμάτια ιδίου πλάτους με τον ανδρώνα, με δάπεδο από αμμοκονίαμα και τοίχους με επιχρίσματα ανάλογα με τα χρώματα του ανδρώνα. Ο χώρος αυτός παρείχε στον ανδρώνα την απαραίτητη απομόνωση, καθώς δεν μπορούσε κανείς να έχει μία απευθείας θέαση στο εσωτερικό του ανδρώνα από τις πόρτες του προθαλάμου.

Θέρμανση
Η θέρμανση των αρχαίων οικιών γινόταν με το μαγκάλι, μια συσκευή που στηριζόταν στην κατάκτηση της αρχής για τη δημιουργία ρεύματος αέρα. Τοποθετώντας την καύσιμη ύλη μέσα σ' ένα δοχείο επάνω σε τρίποδα, επάνω από ένα στρώμα φωτιάς και δημιουργώντας οπές στον πάτο του δοχείου, επιτυγχάνονταν η κυκλοφορία της καύσης και ο χώρος κάτω από την εσχάρα ή τις πέτρες της εστίας διαμόρφωνε ένα θάλαμο αέρος. Η φωτιά από μόνη της εξέπεμπε θερμότητα μέσω της ακτινοβολίας με αποτελεσματικότητα περίπου 20%, ενώ αντίθετα με τη χρήση του μαγκαλιού επιτυγχάνονταν αποτελεσματικότητα ως προς την απόδοση, σε βαθμό 70-80%.

Καθώς στη Μεσόγειο γενικότερα δεν υπήρχε και ιδιαίτερα μεγάλη ανάγκη για πάρα πολύ ζέστη, αυτές οι απλές συσκευές μπορούσαν για αιώνες να καλύψουν τις ανάγκες της οικίας για θέρμανση. Η ανάγκη όμως για τη θέρμανση μεγαλύτερων δημόσιων χώρων, παράλληλα με την εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού σε περιοχές εκτός μεσογειακής λεκάνης, οδήγησαν τους μηχανικούς των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων στην εφεύρεση κάποιων πιο αποτελεσματικών μέσων θέρμανσης.
Αν και μαγκάλια με ξύλα χρησιμοποιούνταν συχνά στην αρχαιότητα, το ξυλοκάρβουνο ήταν μία επίσης ιδιαίτερα δημοφιλής πρώτη ύλη. Τα φορητά μαγκάλια με το ξυλοκάρβουνο ήταν η βασική συσκευή θέρμανσης της αρχαιότητας. Επρόκειτο δηλαδή για δοχεία επάνω από μία πηγή φωτιάς καλυμμένη με πέτρες. Τα ξύλα για τη φωτιά δεν έβγαζαν καπνό, εκτός εάν είχαν δεχτεί ειδική επεξεργασία, ενώ σε συνδυασμό με τα μείγματα από τη διακόσμηση των τοίχων, μπορούσαν να προκαλέσουν επικίνδυνα αέρια, αν και τα παράθυρα και οι πόρτες σπάνια ήταν κλειστά στα σπίτια της αρχαιότητας. Τα μαγκάλια αυτά ανάβονταν έξω και μεταφέρονταν στο εσωτερικό της οικίας, αφού η φωτιά άναβε πρώτα για τα καλά.

Φωτισμός
Η μία βασική αρχή σε σχέση με τους ανδρώνες, ότι δηλαδή θα έπρεπε να γειτνιάζουν με δρόμο ή ανοιχτό χώρο τουλάχιστον στη μία πλευρά, εξυπηρετούσε προφανώς την ανάγκη για εκμετάλλευση κατά το δυνατόν του φυσικού φωτός που προέρχονταν από τα παράθυρα των ελεύθερων πλευρών. Το γεγονός ότι τα δείπνα παρατίθεντο κατά τις απογευματινές ώρες, καθιστούσε την ανάγκη αυτή μεγάλη, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις δίπλα στις πόρτες της εισόδου του χώρου να ανοίγονται και παράθυρα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στη Δήλο με δύο παράθυρα εκατέρωθεν της πόρτας προς την αυλή.

Αποχέτευση
Το δάπεδο του ανδρώνα, με μωσαϊκό ή όχι, διέθετε συνήθως ένα αποχετευτικό αυλάκι, με ευθείες ή στρόγγυλες παρειές, το οποίο περιέτρεχε την υπερυψωμένη πλατφόρμα, είτε στο ύψος της είτε κάτω από αυτό. Συνήθως το αποχετευτικό αυλάκι περνούσε μέσα από τον τοίχο του δωματίου και έβγαινε σε διπλανό δρόμο ή χωράφι. Σε αρκετές περιπτώσεις υπήρχε δεξαμενή περιγεγραμμένη με τσιμέντο, σαν αυτές που βρέθηκαν στα μπάνια, τοποθετημένη μέσα στην πλατφόρμα ή έξω από τον τοίχο. Η μεγαλύτερη από αυτές τις δεξαμενές της Ολύνθου είχε 0,50μ. διάμετρο και 0,20μ. βάθος, γεγονός που φανερώνει ότι χρησιμοποιούνταν για τη συγκέντρωση του νερού που χύνονταν κατά τη διάρκεια του καθαρισμού του δαπέδου, αλλά και για τη συγκέντρωση οποιουδήποτε υγρού έπεφτε στο πάτωμα κατά τη διάρκεια του συμποσίου, με το παιχνίδι του κοττάβου ή και με τις χοές.

Διακόσμηση
Οι τοίχοι των ανδρώνων ήταν σχεδόν πάντα χρωματισμένοι, άλλοτε με τη χρήση ενός και μοναδικού χρώματος το οποίο κάλυπτε συνολικά τους κάθετους τοίχους, με πιο συνήθη χρώματα το ερυθρό, το λευκό, το κυανό και την ώχρα και άλλοτε πάλι μέσω ενός συνόλου οριζοντίων ζωνών. Επρόκειτο είτε για μία τριμερή οριζόντια διάταξη είτε για μία διάταξη σε πέντε οριζόντιες ζώνες οι οποίες διαχωρίζονταν μεταξύ τους με τη χρήση διαφορετικών χρωμάτων ή μέσω χάραξης ή και με την ανάγλυφη απόδοση ορισμένων από αυτές.
Στην Όλυνθο σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις οι τοίχοι ήταν επιχρισμένοι με γυψοκονίαμα συνήθως της καλύτερης ποιότητας, πολύ καλά επεξεργασμένο. Το ερυθρό ήταν το πιο σύνηθες χρώμα το οποίο κάλυπτε ολόκληρο τον τοίχο, με μία λεπτή λευκή ή μαύρη βάση ή μία λευκή ταινία με κίτρινη βάση. Σε μία μόνο περίπτωση χρησιμοποιούνταν μόνο μαύρο χρώμα και σε μερικές περιπτώσεις το κονίαμα αφήνονταν αχρωμάτιστο. Το πιο καλό παράδειγμα ανδρώνα ως προς τη διακόσμηση ήταν αυτό της λεγόμενης Βίλας της Ολύνθου (οικία ν. 28).
Από διάφορες πόλεις σώζονται μωσαϊκά δάπεδα ανδρώνων, όπως για παράδειγμα από τον Πειραιά, την Όλυνθο, την Ερέτρια, την Κόρινθο, την Πέλλα και αλλού, γεγονός που σημαίνει πως από τον 4^ο αιώνα και εξής σε διάφορα μέρη του ελληνικού κόσμου παρατηρείται μία τάση για πολυτέλεια στην ιδιωτική αρχιτεκτονική, καθώς και μία διακοσμητικότητα των ιδιωτικών χώρων συμποσίου.
Κατά την ελληνιστική περίοδο είναι προφανές ότι οι κάτοικοι μιας πόλης της περιόδου προέβαλλαν τον πλούτο και την ευημερία τους μέσω της διακόσμησης και του εξοπλισμού της οικίας τους και βασικά του ανδρώνα της. Επρόκειτο για το χώρο όπου γίνονταν τα μεγαλύτερα έξοδα ως προς τη διακόσμηση και τον εξοπλισμό, υπό το φως των λυχναριών τη νύχτα, με το δάπεδο διακοσμημένο με παραστάσεις και τις κλίνες γύρω γύρω, στρωμένες και διακοσμημένες με πολυτελή στρωμνή, μαξιλάρια και υφάσματα με ποικίλα γεωμετρικά σχήματα.
Πλούσια χρωματισμένες πήλινες μάσκες, σάτυροι, σειληνοί, καρικατούρες θεάτρου θα κρέμονταν επάνω στους επιχρισμένους τοίχους ή επάνω στις ανάγλυφες από στούκο ζωφόρους ή άλλες πάλι φορές μία ζωφόρος θα παρείχε στον ανακλινόμενο θεατή τη θέαση ζωντανών μορφών, μασκοφόρων και χειρονομούντων ηθοποιών. Από κάτω θα υπήρχε πιθανόν μία κιονοστοιχία από στούκο, σαν λευκό μάρμαρο στο γαλάζιο ουρανό και πάνω απ' όλα αυτά ένα πολύχρωμο ύφασμα με πτυχώσεις να κρέμεται από το ταβάνι ή μία οροφή με χρωματιστά φατνώματα. Πήλινα ειδώλια Κενταύρων που παίζουν λύρα, σάτυροι ή άλλες σχετικές μορφές με το συμπόσιο θα τοποθετούνταν σίγουρα σε ράφια ή σε κόγχες και ιπτάμενοι Έρωτες μπορεί να κρέμονταν από την οροφή με κορδέλες. Κάπου στο δωμάτιο ένας χάλκινος ή πήλινος στιλβωμένος κρατήρας θα χρησιμοποιούνταν για το κρασί.
Μικρά αγαλματίδια θεοτήτων βρέθηκαν στις οικίες της ελληνιστικής περιόδου, συνδεδεμένα προφανώς με την οικιακή λατρεία, τοποθετημένα σε κόγχες, ράφια ή μαρμάρινα βάθρα. Στη Δήλο παρ' όλα αυτά έχουν βρεθεί και θραύσματα
Οροφές

Λίγα γνωρίζουμε για τις οροφές των ελληνικών σπιτιών. Σε φτωχότερες κατοικίες κλασικής και ελληνιστικής περιόδου τα ξύλινα δοκάρια αφήνονταν προφανώς εκτεθειμένα. Σε πλουσιότερα σπίτια είναι σχεδόν σίγουρο ότι τουλάχιστον οι οροφές των αδρώνων και αργότερα και των κύριων οίκων διακοσμούνταν με κάποιο τρόπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρχαν πιθανόν ξύλινα φατνώματα. Επιπλέον τα ζωγραφισμένα σχέδια των οροφών που προέρχονταν από υφάσματα κάποιων τάφων της κλασικής και ελληνιστικής εποχής υποδηλώνουν, πως μπορεί να υπήρχε η συνήθεια στα σπίτια να κρεμάνε υφάσματα όχι μόνο στους τοίχους αλλά και επάνω στα ταβάνια, για να καλύπτουν τα δοκάρια. Τα υφάσματα αυτά θα ήταν κρεμασμένα και καρφιτσωμένα για να κρέμονται σαν θόλοι. Κάτι τέτοιο θα ήταν σίγουρα πιο πρακτικό σε δωμάτια με ψηλό ταβάνι.

Επιστημονική Επιμέλεια : Δρ Κώστας Νικολαντωνάκης, Βάλεια Αμοιρίδου

Οικίες

1. Barr - SharrarB.,"The Hellenistic House" 59-67, στο Hellenistic Art in the Walters Art Gallery, 1988 (επιμ. E. D. Reeder).
2. Blanck H., Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ζωή των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, 2004 (μτφρ. Α. Μουστάκα).
3. Hoepfner W. - Schwandner E. L.,Haus und Stadt im klassischen Griechenland. Wohnen in der klassischen Polis, I, 1986.
4. MiddletonH., Η κατοικία στην αρχαία Ελλάδα, 2002.
5. Nevett L.,House and Society in the ancient Greek world, 1999.
6. Rider Bertha Carr,The Greek house: its history and development from the neolithic period to the Hellenistic age, 1916.
7. Robinson D. M., Graham W. J.,Olynthus VIII, 1938, The Hellenistic House.
8. W. MullerWiener, Η Αρχιτεκτονική στην Αρχαία Ελλάδα, 1995, (μτφρ. Σμιτ Δούνα Μπ.)
9. Μακαρόνας Χ., Γιούρη Ε., Οι οικίες της Αρπαγής της Ελένης και του Διονύσου της Πέλλας, 1989.
10. Σιγανίδου Μ.,Η ιδιωτική κατοικία στην Πέλλα, 31-36, Αρχαιολογία, 1982.

ΠΗΓΗ:http://www.tmth.gr/component/content/article/64-arxaia-elliniki-technology/353-arxaia-katoikia-b

Αρχαία ελληνική Τεχνολογία - Καθημερινός βίος - Αρχαία Οικία (Α)

Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία
Μια ιδιαίτερα βασική πλευρά της ζωής των αρχαίων Ελλήνων, λιγότερο ίσως γνωστή από την αρχαία Ελληνική φιλοσοφία και θρησκεία ή τη στρατιωτική ιστορία των αρχαίων Ελλήνων, είναι η τεχνολογία. Ένας πολιτισμός όμως δεν προσπελαύνεται χωρίς την κατανόηση βασικών κοινωνικών φαινομένων όπως η Οικονομία και η Τεχνολογία που την στηρίζει. Φαίνεται δε ότι αυτή η Τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων δεν ήταν πρώτη στις προτιμήσεις των μελετών μας, ούτε και περιέχεται στη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής Ιστορίας στα σχολεία μας.
Το Τεχνικό Μουσείο, αρχικά και το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας (ΚΔΕΜΤ), στη συνέχεια, ανάδειξαν το θέμα της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, με την οργάνωση εκθέσεων, συνεδρίων και άλλων εκδηλώσεων, καθώς και με την έκδοση αριθμού σχετικών συγγραμάτων.
Στο πλαίσιο αυτών των ενδιαφερόντων, το επιστημονικό προσωπικό του ΚΔΕΜΤ εκπόνησε μία αξιόλογη εργασία, στο πλαίσιο του Ε.Π. Κοινωνία της Πληροφορίας, με θέματα σχετικά με τις εξελίξεις της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα, τις τομές και τα επιτεύγματα που άλλαξαν ριζικά τη ζωή των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα: στην παραγωγή, στην κατανάλωση τροφής, στην ένδυση, στις συνθήκες διαβίωσης , στην επιστήμη και τον πολιτισμό. Η εργασία περιλαμβάνει τεκμηρίωση, ανάπτυξη ψηφιακής συλλογής και δημιουργία θεματικής Πύλης. Το έργο εμπλουτίσθηκε με 3D αναπαραστάσεις και άλλο οπτικοακουστικό υλικό.
Λόγω του ενδιαφέροντος που επιδεικνύεται από τους επισκέπτες της ιστοσελίδας για τα θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, αποφασίσθηκε να παρουσιάζονται περιοδικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα από την εργασία αυτή. 
                                                                                                                                                                                     ΙΕΠ
 Πολεοδομία και κατοικία
Στα κλασικά χρόνια, χαρακτηριστική υπήρξε η αντίθεση ανάμεσα στις απλές, αστικές κατοικίες που συνενώνονταν μεταξύ τους σε οικοδομικά τετράγωνα και τα πολυτελή θαυμαστά δημόσια κτίρια, απόρροια της ιδεολογίας της εποχής η οποία ήθελε τα οικιακά ζητήματα να είναι υποδεέστερα των κοινών, πολιτικών, κοινωνικών και θρησκευτικών ζητημάτων της πόλης. Ορισμένες αρχαίες πόλεις, όπως ο Πειραιάς και η Όλυνθος ήταν χτισμένες βάσει του λεγόμενου Ιπποδάμειου πολεοδομικού συστήματος, σύμφωνα με το οποίο οι περιοχές στις οποίες δεν υπήρχαν δημόσια οικοδομήματα, αλλά ιδιωτικές κατοικίες, διαμορφωνόταν σε ορθογώνια οικοδομικά μπλοκ τα οποία διαχωρίζονταν μεταξύ τους με παράλληλους και κάθετους δρόμους. Τα αρχαία αθηναϊκά σπίτια της περιοχής της Αγοράς τα οποία έχουν έρθει στο φως από τις ανασκαφές, δεν διατάσσονται σε κανονικά οικοδομικά τετράγωνα, αντίθετα απ' ότι συνέβαινε στις πόλεις που ακολουθούσαν το Ιπποδάμειο σύστημα, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έναν αξιοσημείωτο πολεοδομικό σχεδιασμό.
«ολόκληρη η Αθήνα είναι μία άσχημα ρυμοτομημένη πόλη. Τα περισσότερα σπίτια είναι ευτελή, ενώ τα κατάλληλα για κατοίκηση είναι λίγα».

Πλούσια και φτωχά σπίτια
Στις πόλεις τα σπίτια θα πρέπει να ήταν συγκεντρωμένα πολλά μαζί σε οικοδομικά συγκροτήματα, ενώ από αυτά έχουν σωθεί κυρίως τα πέτρινα θεμέλια, καθώς οι τοίχοι και οι σκεπές έχουν καταστραφεί με το πέρασμα των χρόνων. Επειδή τα σπίτια των πλουσίων ήταν χτισμένα από πολύ πιο ανθεκτικά υλικά, οι αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν φέρει στο φως κυρίως λείψανα τέτοιων οικιών και πολύ λιγότερο τα κατάλοιπα των απλών σπιτιών τα οποία ήταν από ευτελή υλικά που χάθηκαν στο χρόνο.
Ο Δημοσθένης σχετικά με τις οικίες της Αθήνας αναφέρει ότι τα σπίτια των Αθηναίων πολιτικών δεν διέφεραν από αυτά των φτωχότερων κατοίκων της πόλης. Οι περισσότερες άλλωστε συναναστροφές των πολιτών πραγματοποιούνταν στις στοές, τα γυμνάσια και τα καταστήματα της Αγοράς. Οι ανασκαφές δεν έχουν αποκαλύψει ακόμη τα αριστοκρατικά, διώροφα σπίτια της Αθήνας του 5^ου αιώνα.
Τα σπίτια των πλούσιων πολιτών στις αρχαίες πόλεις διέθεταν μπάνιο με υδραυλικό κονίαμα στους τοίχους, μωσαϊκά δάπεδα, μεγάλους χώρους, αλλά και είδη οικοσκευής τα οποία μαρτυρούσαν όλη τη σχετική πολυτέλεια. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά του Θεόφραστου ο οποίος περιγράφει το σπίτι ενός άπληστου ανθρώπου και λέει χαρακτηριστικά πως το σπίτι διέθετε πλήθος κατοικίδιων, όπως μαϊμουδάκι, πίθηκο, περιστέρια από τη Σικελία, σκύλους από τη Λακωνία, μια καρακάξα, ζάρια από κέρατα γαζέλας, μπαστούνια από τη Σπάρτη και περσικό χαλί.
Σημαντικές σχετικές πληροφορίες για την πλούσια οικιακή σκευή μας δίνουν οι επιγραφές από τον πλειστηριασμό των περιουσιών των εύπορων Αθηναίων οι οποίοι κατηγορήθηκαν για τον ακρωτηριασμό των Ερμών το 415 π.Χ. Από κει αντλούμε πληροφορίες για τη γη, την αξία των σπιτιών, τους σκλάβους, αλλά και τα αγγεία, τα ενδύματα, καθώς και τα υπόλοιπα πολύτιμα αντικείμενα τα οποία περιήλθαν στο θησαυροφυλάκιο της πόλης.

 Υλικά Κατασκευής
Τα περισσότερα σπίτια της αρχαιότητας ήταν χτισμένα από όχι ιδιαίτερα ανθεκτικά υλικά, όπως από τούβλα, πέτρες, ωμά πλιθιά και λάσπη. Οι Έλληνες κατά κύριο λόγο δεν έχτιζαν μεγάλα και εντυπωσιακά σπίτια, γεγονός το οποίο σχετιζόταν σε ένα βαθμό και με το ζεστό και ξηρό κλίμα του τόπου, που τους επέτρεπε να περνάνε αρκετό χρόνο έξω από αυτά. Αντίθετα, τα δημόσια κτίρια ήταν χτισμένα από πέτρα ή μάρμαρο, υλικά που συντελούσαν στην επιβλητικότητα, αλλά και στην κατοπινή διατήρησή τους στο χρόνο.
Κατά τον 5^ο και 4^ο αιώνα τα σπίτια τόσο στην πόλη, όσο και στην εξοχή χτίζονταν με ψημένα τούβλα με πηλοκονίαμα ως συνδετικό υλικό, επάνω σε πέτρινα θεμέλια. Διέθεταν στέγες με ξύλινα δοκάρια και σανίδες, που καλύπτονταν με κεραμίδια από ψημένο πηλό, σχιστόλιθους, πέτρινες πλάκες ή απλώς από κλαδιά και πηλό, ενώ τα προεξέχοντα γείσα της στέγης πρόσφεραν μία επιπλέον προστασία από τη βροχή. Οι εξωτερικοί τοίχοι, επιχρισμένοι με κονίαμα, διέθεταν μικρά, ψηλά, ακανόνιστα παράθυρα προς το δρόμο, με ξύλινα παντζούρια χωρίς τζάμι. Τα πατώματα ήταν από στερεοποιημένο χώμα. Στο πάτωμα, στους ανδρώνες, έχουν διασωθεί σε πολλές περιπτώσεις μωσαϊκά δάπεδα.

 Ο τύπος της αρχαίας ελληνικής κατοικίας

Η αρχαία ελληνική κατοικία χωρίζονταν στο ιδιωτικό και το επίσημο μέρος σύμφωνα με το Βιτρούβιο. Το επίσημο τμήμα του σπιτιού ονομάζονταν ανδρωνίτης και το ιδιωτικό γυναικωνίτης, χωρίς να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τις γυναίκες, αλλά αποτελώντας ένα χώρο όπου όλη η οικογένεια περνούσε την ημέρα της.
Ως προς τον τύπο της αρχαίας κατοικίας, παρ' όλες τις διαφορές που υπήρχαν από τόπο σε τόπο, τα αρχαία ελληνικά σπίτια είχαν μεταξύ τους ορισμένα βασικά κοινά στοιχεία. Σχετικές πηγές πληροφοριών για μας σήμερα αποτελούν οι συνοικίες της Δήλου, της Πριήνης, της Ολύνθου, αλλά και της Πέλλας που έχουν έρθει στο φως, των οποίων οι οικίες καλύπτουν μία μεγάλη χρονικά περίοδο, έχοντας ως βασικό δομικό τους στοιχείο τη χαρακτηριστική εσωτερική αυλή, το αίθριο, τον ανοικτό δηλαδή εσωτερικό πυρήνα. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες αντλούμε σχετικά και από την αρχαία γραμματεία, παρότι οι συγγραφείς αναφέρονται μόνο περιστασιακά στην ιδιωτική ζωή και στις κατοικίες της εποχής.
Η τυπική διάρθρωση των σπιτιών της αρχαιότητας από τα πρώιμα παραδείγματα μέχρι και τα μεταγενέστερα, με πρώτα σχετικά δείγματα τα μινωικά ανάκτορα, αφορά πρωτίστως τον πυρήνα της κεντρικής εσωτερικής αυλής, το Αίθριο δηλαδή, γύρω από το οποίο αναπτύσσεται το σπίτι. Το αρχαίο ελληνικό σπίτι είναι κατ' εξοχήν εσωστρεφές, με κάθε δυνατότητα πολυτέλειας να εξαντλείται στο εσωτερικό, ενώ το εξωτερικό παραμένει απλό και ακόσμητο με μικρά ανοίγματα για το φωτισμό. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα σπίτια των πλουσίων να μην διαφέρουν εξωτερικά από τα σπίτια των απλών αστών. Η αυλή αποτελούσε το κέντρο της ζωής της οικογένειας, χωρίς κήπο, συνήθως με κάλυψη από πέτρες ή ψηφιδωτά, λειτουργώντας ως βασική πηγή αερισμού και φωτισμού της οικίας. Μέσα στην αυλή υπήρχε συχνά το πηγάδι και πάντοτε ο βωμός -ορισμένες φορές μαρμάρινος- για την τέλεση της οικιακής λατρείας, ενώ εκεί πραγματοποιούνταν και διάφορες οικιακές εργασίες.
Από το αίθριο ξεκινούσαν και σ' αυτό ανοίγονταν κάποια από τα δωμάτια των κατοίκων, καθώς και τα δωμάτια των επισκεπτών. Η παρουσία δευτέρου ορόφου στις οικίες της κλασικής εποχής μαρτυρείται από τα κείμενα και τα αρχαιολογικά λείψανα. Στην Όλυνθο δεν είναι βέβαιο εάν ο δεύτερος όροφος κάλυπτε μία η περισσότερες πτέρυγες της οικίας, ενώ στη Δήλο κάλυπτε συνήθως όλες τις πτέρυγες. Στην οικία της Αρπαγής της Ελένης και στην Οικία του Διονύσου από την Πέλλα κάλυπτε μόνο τη βόρεια πτέρυγα, γεγονός που ερμηνεύει το σχετικό χωρίο του Ξενοφώντα. Η δίοδος προς τον επάνω όροφο γινόταν μέσω της αυλής, με αστέγαστες ξύλινες ή και με εσωτερικές προστατευόμενες σκάλες.
Στο σπίτι υπήρχαν καθημερινά δωμάτια, κρεβατοκάμαρες, αποθήκες, δωμάτιο για το μαγείρεμα, ίσως κάποιο μαγαζί με δική του είσοδο από το δρόμο, αλλά και γυμναστήρια και μπάνια σε σπίτια βέβαια πολυτελή τα οποία αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Γενικά ο προσανατολισμός του σπιτιού ήταν με πρόσωπο προς το νότο, μία πρακτική που περιγράφεται από τον Ξενοφώντα και τον Αριστοτέλη, γεγονός που έδινε τη δυνατότητα στην αυλή, τα βόρεια δωμάτια και τον επάνω όροφο να εκμεταλλεύονται το μέγιστο του φυσικού φωτός το χειμώνα και να αποφεύγουν τον πολύ ήλιο το καλοκαίρι, όταν ο αυτός βρίσκεται πολύ ψηλά.
Σημαντικές διαφοροποιήσεις ή εξελίξεις στις ιδιωτικές κατοικίες σημειώνονται μέσα στον 4^ο αιώνα και κατόπιν στην ελληνιστική εποχή. Εξελίξεις οι οποίες μπορεί να αποτελούν δανεισμό ή επιδράσεις από τη δημόσια αρχιτεκτονική και έχουν να κάνουν με τις παράλληλες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της περιόδου.
Επιστημονική Επιμέλεια : Δρ Κώστας Νικολαντωνάκης, Βάλεια Αμοιρίδου
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Barr - SharrarB.,"The Hellenistic House" 59-67, στο Hellenistic Art in the Walters Art Gallery, 1988 (επιμ. E. D. Reeder).
2. Blanck H., Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ζωή των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, 2004 (μτφρ. Α. Μουστάκα).
3. Hoepfner W. - Schwandner E. L.,Haus und Stadt im klassischen Griechenland. Wohnen in der klassischen Polis, I, 1986.
4. MiddletonH., Η κατοικία στην αρχαία Ελλάδα, 2002.
5. Nevett L.,House and Society in the ancient Greek world, 1999.
6. Rider Bertha Carr,The Greek house: its history and development from the neolithic period to the Hellenistic age, 1916.
7. Robinson D. M., Graham W. J.,Olynthus VIII, 1938, The Hellenistic House.
8. W. MullerWiener, Η Αρχιτεκτονική στην Αρχαία Ελλάδα, 1995, (μτφρ. Σμιτ Δούνα Μπ.)
9. Μακαρόνας Χ., Γιούρη Ε., Οι οικίες της Αρπαγής της Ελένης και του Διονύσου της Πέλλας, 1989.
10. Σιγανίδου Μ.,Η ιδιωτική κατοικία στην Πέλλα, 31-36, Αρχαιολογία, 1982.

ΠΗΓΗ: http://www.tmth.gr/sciencerelated/64-arxaia-elliniki-technology/347-arxaia-oikia

Οι ενδιαφέρουσες απόψεις του Γ. Καραμπελιά για το βαθύτερο νόημα της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους σταυροφόρους το 1204 μ. Χ.

 Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς

Εισαγωγή

                                  

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         Tο 1204 –χρονολογία κατά την οποία κατεστράφη ολοσχερώς η Κωνσταντινούπολη, συμπαρασύροντας το χιλιόχρονο οικοδόμημα του Βυζαντίου– παραμένει σχεδόν άγνωστο ή αγνοημένο από τους περισσότερους Έλληνες[1]. Η παράδοξη, από πρώτη άποψη, αυτή αποσιώπηση δεν θα πρέπει να θεωρηθεί δευτερεύον ή παρεμπίπτον συμβάν –ένα ακόμα από τα αναρίθμητα ελλείμματα του νεώτερου ελληνισμού– αλλά ενέχει τεράστιο ιδεολογικό και πολιτικό βάρος. 
 

Η απόκρυψη της σημασίας της πρώτης και καθοριστικής Άλωσης συσκοτίζει την ίδια τη διαδικασία συγκρότησης του νεώτερου ελληνισμού και της συνέχειάς του με τον βυζαντινό, καθώς, στην πραγματικότητα, το πρώτο «έθνος-κράτος» –ή κράτη– του νεώτερου ελληνισμού συγκροτείται κατά τη λεγόμενη υστεροβυζαντινή εποχή. Παράλληλα, και συναφώς, αυτή η παρασιώπηση συνεπάγεται την απόκρυψη των αποικιακού τύπου σχέσεων που εγκαθιδρύθηκαν έκτοτε ανάμεσα στους Δυτικούς κατακτητές και τους Έλληνες του ύστερου Βυζαντίου παραχαράσσοντας, επί πλέον, την ίδια την παγκόσμια ιστορία, ειδικότερα στο αποφασιστικό κεφάλαιο που αφορά στην αποικιοκρατική συγκρό­τηση της Δύσης. 
 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Η πρωταρχική συσσώρευση του κεφαλαίου στη Δύση, η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη του βιομηχανικού καπιταλισμού ορισμένους αιώνες αργότερα[2], θα εγκαινιαστεί εδώ, στην Ανατολή, και θα αφορά κατ’ εξοχήν στην απομύζηση του βυζαντινού χώρου και των αραβικών περιοχών από τις ιταλικές πόλεις –Βενετία και Γένουα κυρίως– και τους Φράγκους. Η πρώτη σύγχρονη αποικιακή αυτοκρατορία, η Βενετία[3], θα δημιουργηθεί λεηλατώντας τα ελληνικά εδάφη. Ιόνια, Πελοπόννησος, Κρήτη, Εύβοια, Κύπρος, Κυκλάδες, Σαλαμίνα, Αίγινα κ.λπ. θα αποτελούν για πολλά χρόνια ή και για πολλούς αιώνες τμήματα αυτού του νεώτερου αποικιακού σχηματισμού. Και το ίδιο θα συμβεί, σε μικρότερη κλίμακα, με τη Γένουα – Χίος, Λέσβος, Κριμαία, Γαλατάς κ.λπ. Ωστόσο, η ιστοριογραφία εξακολουθεί να θεωρεί ως απαρχή της αποικιακής εξάπλωσης τις πορτογαλικές και ισπανικές επιδρομές στην Αφρική, την Ασία και τον Νέο Κόσμο, τρεις ή τέσσερις αιώνες μετά! 
 

Η συσσώρευση πλούτου απ’ όλο τον υπόλοιπο κόσμο και ο έλεγχος του παγκόσμιου εμπορίου πραγματοποιείται από τους Δυτικούς σε όλη τη μακρά περίοδο που αρχίζει από τον 11^ο αιώνα, φθάνει μέχρι τον 18^ο και κορυφώνεται με την αποικιοκρατία τον 19^ο και το πρώτο μισό του 20^ού, όταν πια η πρωταρχική αποικιακή συσσώρευση θα συνδυαστεί και με τη βιομηχανική παραγωγή. Η μετατροπή της Δύσης –που έβγαινε από τον Μεσαίωνα– σε κυρίαρχη δύναμη προϋπέθετε την υφαρπαγή του συσσωρευμένου πλούτου και τον έλεγχο του εμπορίου του ευρύτερου ελληνικού και αραβικού κόσμου, ούτως ώστε να μεταφερθεί το κέντρο βάρους της Ευρώπης από την Ανατολή στη Δύση και από τη Μεσόγειο στον Βορρά. Αποφασιστικός ενδιάμεσος σε αυτή τη διαδικασία υπήρξαν η Βενετία και οι λοιπές αποικιακές ιταλικές πόλεις· στη συνέχεια, ακολούθησαν και πάλι χώρες της μεσογειακής και νότιας Ευρώπης, η Ισπανία και η              Πορτογαλία στην Ιβηρική, που θα καταστήσουν παγκόσμια την αποικιακή εξόρμηση, ενώ πολύ αργότερα θα έλθουν η Γαλλία, η Ολλανδία, η Φλάνδρα και εν τέλει η Αγγλία, που θα εγκαινιάσει και τον βιομηχανικό καπιταλισμό. 
 

Καθόλου τυχαία και σχεδόν εντελώς συμβολικά, σε αυτή την πρώτη μεγάλη αποικιακή εξόρμηση, που έγινε υπό το έμβλημα του ιερού πολέμου, συμμετείχε συνασπισμένη ολόκληρη η Δύση: Ιταλοί και Φράγκοι προπαντός (ο Βαλδουίνος, Φράγκος «βασιλιάς» της Κωνσταντινούπολης, είναι πρόγονος της βασιλικής οικογένειας του Βελγίου), Νορμανδοί και Άγγλοι (ο Ριχάρδος ο «Λεοντόκαρδος» κατέλαβε την Κύπρο), Ισπανοί και Καταλανοί (πασίγνωστη η ληστρική δράση της «Καταλανικής Εταιρείας»), Ναβαρραίοι κ.λπ. Και βέβαια, πανταχού παρόντες οι Λατίνοι κληρικοί και οι μοναχοί από όλα τα δυτικά μοναχικά τάγματα, με πρωτοστάτες τους Ιωαννίτες και Ναΐτες ιππότες, τους «πολεμιστές του Θεού». Θα δοκιμαστούν και θα εφαρμοστούν όλες οι μορφές της «πρωταρχικής συσσώρευσης» και της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. 

Ληστεία και αρπαγή, στην οποία θα διακριθούν ιδιαίτερα οι Καταλανοί και τα μοναχικά τάγματα, φεουδαλική κατάτμηση και εκμετάλλευση των αγροτών, φυτείες ζαχαροκάλαμου στην Κύπρο και μαστιχόδενδρων στη Χίο, έλεγχος και εκμετάλλευση της βιοτεχνικής παραγωγής και του εμπορίου, με πρωτοστάτες τους Ιταλούς. Εξ άλλου, στις απαρχές της συγκρότησης της Δύσης, απαιτούνταν όλες οι δυνάμεις της συνασπισμένες, για να διαμελίσουν, να υποτάξουν και να απομυζήσουν την ελληνική Ανατολή, αυτό το μυθικό Βυζάντιο που φάνταζε στα μάτια τους ως το κέντρο του πλούτου και του πολιτισμού. Γι’ αυτό, και παρά τις αντιθέσεις μεταξύ τους ως προς τη διανομή της λείας, θα μείνουν συνασπισμένοι ως το τέλος, απέναντι στους «αιρετικούς» ορθόδοξους, σε μια πρώτη «πειραματική» εκδοχή ιμπεριαλιστικής συμμαχίας.
 

Η συγκρότηση, λοιπόν, της ευρωπαϊκής Δύσης είχε ως πρώτο ιστορικό αναβαθμό την υποταγή και τη λεηλασία της ευρωπαϊκής Ανατολής. Άλλωστε η Δύση διέθετε ένα εξαιρετικό πλεονέκτημα: δεν αντιμετώπιζε κανέναν κίνδυνο από τα δυτικά της ενώ, από τα ανατολικά, το Βυζάντιο αποτελούσε για αιώνες τον κυματοθραύστη των απειλών. Αντιθέτως, το Βυζάντιο, ο ιστορικός ελληνικός χώρος, δεχόταν διαρκώς επιθέσεις και απειλές από Ανατολή και από Βορρά: Άβαροι, Σκύθες, Άραβες, Πετσενέγκοι, Βούλγαροι, μετά το 1071 οι Τούρκοι κ.ο.κ. Η Δύση είχε, έτσι, τη δυνατότητα να συσταθεί απερίσπαστη, μετά την ήττα των Αράβων στο Πουατιέ (το 732), και να στραφεί σταδιακώς προς Ανατολάς, κάτι που άλλωστε υπογραμμίζει ο μεγάλος βυζαντινολόγος Κλάους Όλερ:
 

Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία αποτέλεσε το ανάχωμα που προστάτευσε επί 1200 χρόνια τον πολιτισμό της Ευρώπης απέναντι στις εισβολές από Βορρά, Ανατολή και Νότο. Τα παλαιά τείχη της Κωνσταντινουπόλεως, τα οποία ακόμα και σήμερα [ ] ακτινοβολούν υπερηφάνεια και μεγαλείο, αντιστάθηκαν σε κάθε εχθρό του Βυζαντίου ως την 29^η Μαΐου 1453. Τότε η αυτοκρατορία, εξαντλημένη πια από αιώνες σκληρών αγώνων και εγκαταλελειμμένη από τους δυτικούς συμμάχους της, οι οποίοι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την πτώση της, υπέκυψε τελικά στη δυσανάλογα μεγαλύτερη οθωμανική δύναμη[4].

ΠΗΓΗ:http://www.istorikathemata.com/2011/02/1204.html

Εντερούν: Το χαρέμι αγοριών και Γκιουλεμά : Άντρες ως ερωτικοί συντρόφοι............

ά

Στο Τοπ Καπι εκτός από το χαρέμι υπήρχε και το εντερούν. Σαν λέξη έχει την ιδία έννοια με το χαρέμι, δηλαδή σημαίνει απαγορευμένος χώρος. Η διαφορά είναι ότι εδώ πρόκειται για ένα χώρο στον οποίο υπάρχουν αντί για γυναίκες ως ερωτικά αντικείμενα, αγόρια για να ικανοποιήσουν τις ορέξεις του σουλτάνου.

Να επισημάνουμε ότι οι απόφοιτοι του εντερουν καταλάμβαναν ανωτέρα αξιώματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και όσο πιο <<κοντά>> βρίσκονταν στο σουλτάνο τόσο υψηλότερο ήταν το αξίωμα μετά την αποφοίτηση τους.

Στο εντερουν υπήρχαν όλα όσα και στο χαρέμι. Ένα λουτρό είχε στο χαρέμι ο σουλτάνος, όπου τον έλουζαν κορίτσια, και ένα λουτρό είχε στο εντερουν, όπου τον έλουζαν αγόρια.

Το χαρέμι το φυλαγαν νέγροι ευνούχοι, ενώ το εντερουν λευκοί ευνούχοι.

Οι αρσενικοί ερωτικοί σύντροφοι ονομάζονταν γκιουλεμά. Όπως καταλαβαίνουμε η ζωή του σουλτάνου ήταν ανάμεσα σε αυτά τα δυο, στο χαρέμι με τις γυναίκες και στο εντερουν με τα αγόρια.

Όπως στο χαρέμι έτσι κι εδω ακλουθούσαν κανονικό πρόγραμμα μάθησης.

Οι αγάδες ( δηλαδή άρχοντες) έμπαιναν στο εντερουν σε πολύ μικρή ηλικία, 9, 10 ετών έως και 13  και παρέμεναν έως τα 30 τους χρόνια περίπου.

Όταν έβγαιναν από το εντερουν, είχαν πια προετοιμαστεί κατάλληλα για να τοποθετηθούν σε σημαντικές θέσεις με μεγάλα αξιώματα, πολλές φορές συνδύαζαν τα αξιώματα με το γάμο, δηλαδή εκτός από τη θέση του Υπουργού, έδινε ο σουλτάνος την αδελφή η την κόρη του για σύζυγο και με αυτό τον τρόπο έκανε τους δεσμούς ακόμα πιο δυνατούς.

Δήμητρα Κρητικού, Σουλεϊμάν ο Μεγαλόπρεπης ( η πραγματική ιστορία της αυτοκρατορίας). Εκδόσεις ΚΑΔΜΟΣ, ΣΕΛ.69-70.

Τόπ Καπί : http://el.wikipedia.org/wiki/Τοπ_Καπί

Το ΧΑΣΜΑ ενώνει τη φωνή του με την ομάδα Hellas history web tv radio

 Το ΧΑΣΜΑ  ενώνει την φωνή του με την ομάδα:

 Hellas history  web tv  radio 

thehistoryofthehellenes web tv

Ο ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ ΔΕΧΤΗΚΕ ΤΗΝ ΜΗΝΥΣΗ ΓΙΑ ΕΣΧΑΤΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΔΗΜ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ !

  

Μνημόνιο !!!
Ποιός ξέρει κάτι γι' αυτό;

 Ο Αρειος Πάγος αποδέχτηκε και έκρινε βάσιμη την μήνυση πολίτη - Απίστευτη (για την Ελλάδα) εξέλιξη είχε το ζήτημα της μήνυσης του Ιατρού από την Χαλκίδα                                                                           κ.Αντωνίου.

"Πριν από ένα μήνα είχε γραφτεί ότι..........
η υπόθεση της μήνυσης του ιατρού κ. Αντωνίου, δεν είναι μια «χαμένη υπόθεση» όπως έσπευσαν αρκετοί να προεξοφλήσουν! Είναι αλήθεια ότι, μιλώντας με πολλούς παράγοντες όταν κατατέθηκε η μήνυση για «ΕΣΧΑΤΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ» κατά του συνόλου των βουλευτών που ψήφισαν το μνημόνιο, «βομβάρδιζαν» με πληροφορίες του τύπου ότι δεν έχει καμία απολύτως τύχη. Και μέχρι σε ένα βαθμό δεν είχε μιας και στα δικαστήρια είχε απορριφθεί. Η επιμονή όμως του γιατρού, τον ώθησε να προωθήσει την μηνυτήρια αναφορά ακόμα και στο Ανώτατο δικαστήριο της χώρας στον Άρειο Πάγο. Εκεί φαίνεται ότι οι όροι αντεστράφησαν!

Η μήνυση όχι απλά δεν κατέπεσε, όχι απλά δεν θεωρήθηκε 
αβάσιμη αλλά αντίθετα: Κρίθηκε ως βάσιμη με δεδομένα που στοιχειοθετούν κατηγορητήριο. Κι έτσι, ο αρμόδιος εισαγγελέας του Αρείου Πάγου που την εξέτασε, Αθανάσιος Κατσηρώδης, την παρέπεμψε στη Βουλή, διότι κάποιοι από τους «κατηγορούμενους» είχαν διατελέσει και υπουργοί. Θεώρησε δηλαδή, ότι πρέπει να δικαστούν με το νόμο περί ευθύνης υπουργών ο οποίος «συμπαρασύρει» και τους λοιπούς βουλευτές που δεν είχαν διατελέσει υπουργοί!

Έτσι, εδώ και μερικές εβδομάδες, στη βουλή, έχει φτάσει το πόρισμα στην ουσία του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας, το οποίο έκρινε ότι υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις για «εσχάτη προδοσία» εκ μέρους των βουλευτών! Το γεγονός αυτό ίσως δεν έχει προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία του Ελληνικού Κράτους και είναι εξόχως σοβαρό.

Ανεξάρτητα της έκβασης που θα έχει η υπόθεση και ανεξάρτητα πόσο συντεχνιακά θα λειτουργήσουν οι βουλευτές, τώρα, πρέπει να βρεθεί ένας αριθμός εν ενεργεία βουλευτών, που δεν τους «αγγίζει» το κατηγορητήριο, και να συγκροτήσουν επιτροπή που θα διερευνήσει το όλο ζήτημα!

Θα διερευνήσει δηλαδή κατά πόσο οι «κατηγορούμενοι» διέπραξαν το υπέρτατο αδίκημα της εσχάτης προδοσίας! Κι εδώ προκύπτουν μια σειρά από σοβαρότατα ερωτήματα. Ερωτήματα που αφορούν στο σύνολο της κοινωνίας μας και ειδικότερα προς τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης!

Για ένα τόσο σοβαρό θέμα, είδατε εσείς πουθενά έστω ένα σχόλιο στα λεγόμενα "επίσημα" ή παραδοσιακά ΜΜΕ; Ένα μονόστηλο σε εφημερίδα ή ένα ρεπορτάζ 30 δευτερολέπτων σε κάποιον από αυτά τα ΜΜΕ; Ολοι έχουν μείνει στο μεγάλο ντόρο της υπόθεσης, ότι κατέπεσε ως κατηγορία στο εφετείο και τελείωσε!!

Η βουλή, δεν έκανε τον κόπο να εκδώσει ούτε καν ένα δελτίο τύπου. Την στιγμή που όταν ο πρόεδρος συναντά το Σωματείο προσκόπων της Αυστραλίας, εκδίδεται δελτίο τύπου συνοδευόμενο από φωτογραφίες!

Για την σοβαρότατη αυτή υπόθεση . τίποτα! Ακρα του τάφου σιγή!

ΣΕ ένα βίντεο, από μια τετράωρη σύσκεψη της βουλής, στην οποία ήλθε το ζήτημα και η βουλή έπρεπε να ενημερώσει τους βουλευτές ( Διότι δεν γινόταν αλλιώς!) η διαδικασία ενημέρωσης κράτησε. 28 δευτερόλεπτα!!! Μάλιστα!

Τόσο χρειάστηκε το προεδρείο της Βουλής για να ενημερώσει το Σώμα ότι σχεδόν οι μισοί βουλευτές κατηγορούνται για εσχάτη προδοσία!

Στο βίντεο ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο ενημερώνεται η βουλή και συνεπώς οι παριστάμενοι δημοσιογράφοι, είναι συντεχνιακός και καλυμμένος, μιας και η αναφορά γίνεται με έναν τρόπο που σε κάνει να πιστεύεις ότι το θέμα αφορά σε παράβαση του ΚΟΚ !!!

Είναι πλέον προφανές, ότι το Κοινοβούλιό μας, λειτουργεί συντεχνιακά! Δεν γνωρίζω αν τα κόμματα και οι βουλευτές που ΔΕΝ κατηγορούνται γνωρίζουν το θέμα αυτό. Σίγουρα κάποιοι έχουν ενημερωθεί από τον μηνυτή!

Το ζητούμενο είναι ότι η πληροφόρηση στο λαό για ένα τέτοιο ζήτημα δεν ήταν καν η στοιχειώδης. Τέτοιοι αποκλεισμοί δεν συμβαίνουν σε καμία χώρα του πλανήτη παρά μόνο σε στυγνά δικτατορικά καθεστώτα!

Είναι γεγονός πάντως, ότι η επιμονή ενός γιατρού από την Χαλκίδα ήταν ικανή, να ξεμπροστιάσει το σάπιο πολιτικό-οικονομικό σύστημα της χώρας μας που καταρρέει."

ΠΗΓΗ:http://ksipnistere.blogspot.gr/

Ο ΑΡΗΣ ΠΟΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ - ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΤΡΑΛΩΝΩΝ

Ο Ανθρωπολόγος ΑΡΗΣ ΠΟΥΛΙΑΝΟΣ μιλά για την ιστορία του κρανίου, καθώς και τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει ως προς την καταγωγή του.
Ο Αρχαιολόγος κλήθηκε να ερευνήσει την προέλευση του κρανίου αυτού, το οποίο έχει εγείρει σοβαρές διαφωνίες ως προς το αν αποτελεί ένα από τα πρώτα ανθρώπινα κρανία στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Ο ΠΟΥΛΙΑΝΟΣ παρουσιάζει τα ευρήματα που έκανε κατά την διάρκεια των χρόνων και δημοσίευσε στον ελληνικό και ξένο τύπο, καθώς και τις επιθέσεις που δέχτηκε για τις έρευνες που έκανε, τις οποίες τελικά εξαναγκάστηκε να διακόψει.

ΔΕΙΤΕ ΤΟ  VIDEO

ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Η ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗ ΕΝΔΕΙΞΗ ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ - ΧΡΟΝΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ 130.000 ΕΩΣ 700.000 ΧΡΟΝΙΑ Π.Χ

Την αρχαιότερη ένδειξη ναυσιπλοΐας στον κόσμο εντόπισαν στην Κρήτη αμερικανοί και έλληνες αρχαιολόγοι διεξάγοντας απλώς μία επιφανειακή έρευνα.

Στην περιοχή του Πλακιά στη νότια Κρήτη διεπιστημονική ομάδα υπό τη διεύθυνση του Τόμας Στάσερ της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών και της Ελένης Παναγοπούλου της Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας εντόπισαν θέσεις της Παλαιολιθικής εποχής, οι κυριότερες των οποίων βρίσκονται στο φαράγγι του Πρέβελη και χρονολογούνται από το 130.000-700.000 πριν από σήμερα. Και δεδομένου ότι η Κρήτη ήταν και τότε νησί, αποτελούν την αρχαιότερη ένδειξη πρώιμης ναυσιπλοΐας, διεθνώς!

Τα εργαλεία που ήρθαν στο φως (χειροπελέκεις και τσεκούρια) παραπέμπουν κατά τους αρχαιολόγους στην Αχελαία πολιτισμική παράδοση, η οποία συνδέεται με τους Homo heidelbergensis και Homo erectus. Τα παλαιολιθικά αυτά εργαλεία μάλιστα βρέθηκαν σε συνάφεια με ανυψωμένες θαλάσσιες αναβαθμίδες, τις οποίες οι γεωλόγοι χρονολογούν τουλάχιστον στα 130.000 χρόνια.

Εκπληκτικά λοιπόν είναι τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, αφού τεκμηριώνουν θαλάσσια ταξίδια στη Μεσόγειο δεκάδες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα απ’ ότι γνωρίζαμε ως τώρα ενώ ταυτόχρονα μεταβάλλουν και την εκτίμηση των γνωσιακών ικανοτήτων των πρώιμων μορφών του ανθρώπου. Αξίζει να αναφερθεί μάλιστα ότι ως σήμερα και παρά τη μακρόχρονη διερεύνηση της Κρητικής προϊστορίας, αδιαμφισβήτητα τεκμήρια κατοίκησης του νησιού πριν από τη Νεολιθική περίοδο (7.000-3000 π.Χ.) δεν είχαν εντοπισθεί.

Η ανακάλυψη πάντως έγινε το 2008 και 2009 αλλά μόλις τώρα έγινε γνωστή. Κι' αυτό χάρις στην ένταξή της στις δέκα σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 2010 από το αμερικανικό περιοδικό «Archaeology»,από όπου προφανώς ενημερώθηκε και το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού. Το γεγονός επομένως αφήνει για μία ακόμη φορά ερωτηματικά για την λειτουργία των ξένων αρχαιολογικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα και για το έλλειμμα ενημέρωσης των αρμόδιων ελληνικών αρχών για τη δράση τους και τα αποτελέσματα των ερευνών τους. Πηγή: Το Βήμα, Μ. Θερμού
 www.arxaiologia.gr

 www.eleysis-ellinwn.gr

Πηγή: http://www.awakengr.com/2013/05/130000-700000.html#ixzz2cj9MfOi9
Under Creative Commons License: Attribution Share Alike

Η ΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΙΝΩΪΤΙΣΣΑΣ

  

" Σήμερα κανείς δε διαφωνεί για την υψηλή αισθητική αντίληψη των γυναικών της μινωικής Κρήτης, οι οποίες βίωναν τη χαρά της περιποίησης που εγγυάται μια όμορφη εμφάνιση".
 
                    Ειρήνη Σπυριδάκη-Φιλόλογος
 
Η εξωτερική εμφάνιση μιας γυναίκας δεν έπαψε ποτέ να εντοπίζεται ανάμεσα στους πρώτους αναβαθμούς της κλίμακας των ενδιαφερόντων της. Το αίτημα των γυναικών για επιμελημένη εμφάνιση φαίνεται να ανταποκρίνεται λιγότερο στην ανάγκη τους για προσωπική αισθητική αναζήτηση, και περισσότερο για διάκριση σε κοινωνικό, πολιτικό ή θρησκευτικό επίπεδο (σε κοινωνίες όπου η θέση της γυναίκας είναι αναβαθμισμένη), ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που το ίδιο αίτημα λειτουργεί και ως ένδειξη «δήλωσης συμμετοχής» στις δράσεις μιας ομάδας.
Η «μόδα» στη μινωική Κρήτη, σε μια κοινωνία προηγμένη και ιδιαιτέρως ευαισθητοποιημένη σε θέματα ελέγχου της εικόνας των μελών της, ιδίως των γυναικών - όπως άλλωστε μαρτυρούν οι απεικονίσεις των γυναικών της μεσο-ανώτερης κοινωνικής τάξης σε αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής- περιελάμβανε τα πάντα: είδη ένδυσης και υπόδησης, κοσμήματα, κόμμωση, και καλλυντικά φροντίδας προσώπου και σώματος, όπως είναι οι βαφές και τα αρώματα.
Η επίσημη γυναικεία ενδυμασία της μινωικής περιόδου διακρίνεται για την εκζήτησή της τόσο σε σχέση με την αντίστοιχη ανδρική της ίδιας εποχής, όσο και με τη γυναικεία ενδυμασία της μεταγενέστερης κλασικής και ελληνιστικής εποχής στον ελληνορωμαϊκό κόσμο. Πιο συγκεκριμένα, η μινωίτισσα δεν επιλέγει τη λιτότητα που χαρακτηρίζει το ανδρικό μινωικό ένδυμα, ούτε όμως και τις πολυάριθμες πτυχώσεις και τα πέπλα που αποτελούν τα κύρια γνωρίσματα της ενδυμασίας των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη.

Τα βασικά ενδυματολογικά στοιχεία που συνθέτουν την εμφάνιση των γυναικών της μινωικής εποχής είναι δύο: ένας στενός μπούστος και μια μακριά φούστα, στενή στη μέση, η οποία όμως φαρδαίνει πολύ στο κάτω μέρος της. Τα δύο αυτά διακριτικά συστατικά της γυναικείας εμφάνισης συνδέονται με μια φαρδιά ζώνη που αγκάλιαζε σφιχτά τη μέση.

Ο μπούστος που φορούσαν οι γυναίκες στη μινωική Κρήτη ήταν αρκετά έξωμος, ενώ λιγότερο έξωμος ήταν αυτός των ιερειών. Σουρωνόταν κάτω από το στήθος, το οποίο αφηνόταν …ακάλυπτο(!). Διέθετε κοντά μανίκια, κολλητά στους ώμους ή όχι, στο λαιμό κατέληγε σε μύτη ή σε γιακά ανασηκωμένο και ενίοτε είχε στην πλάτη ένα μεγάλο φιόγκο από ύφασμα, όπως μαρτυρεί η ενδυμασία της «Παριζιάνας» του Έβανς. Είναι γεγονός, ωστόσο, ότι οι μινωίτισσες γενικά επέλεγαν να φορέσουν επάνω από τον αποκαλυπτικό μπούστο τους μια διαφανή πουκαμίσα, όχι για λόγους σεμνοτυφίας, αλλά πιθανότατα για να καλύψουν τις ατέλειες που άρχιζε να σμιλεύει, με τον καιρό, ο χρόνος στο σώμα τους.

Όσον αφορά στη φούστα των γυναικών στη μινωική Κρήτη, αξίζει να σημειωθεί ότι από τη Μεσομινωική ως την Υστερομινωική εποχή το φάρδος της μειωνόταν αισθητά. Το μήκος της, ενώ δεν ήταν σταθερό, δε φαίνεται ωστόσο να υπήρξε κοντό. Η φούστα διέθετε βολάν από την περιοχή των γοφών και κάτω, χαρακτηριστικό ενδυματολογικό στοιχείο της παράδοσης στην περιοχή της Μεσοποταμίας. Άλλοτε ήταν σουρωτή και άλλοτε πάλι ραμμένη με μονοκόμματες λωρίδες. Διέθετε ποικιλία διαφορετικών έντονων χρωμάτων ή αποχρώσεων ενός μόνο χρώματος. Ιδιαίτερη χαρακτηρίζεται η φούστα της Θεάς των Όφεων (εδωλίου από φαγεντιανή του τέλους της Μεσομινωικής εποχής) που ήταν ραμμένη με επτά πολύχρωμα βολάν και επιπρόσθετα έφερε επάνω της μικρή ποδιά σε οβάλ σχήμα με κεντήματα σε αποχρώσεις του γαλάζιου χρώματος και σειρήτι.

Τελευταίο απαραίτητο συμπλήρωμα της γυναικείας εμφάνισης της μινωικής εποχής συνιστούσε η ζώνη, η οποία κατά κανόνα, όπως προαναφέρθηκε, ήταν αρκετά φαρδιά. Η ζώνη έσφιγγε τη μέση, αποκαλύπτοντας έτσι την καλή ανατομία του γυναικείου σώματος. Ενδεικτική, ως προς αυτό, είναι η κοίλη ζώνη που φοράει η Θεά των Όφεων.
Σε ορισμένες αναπαραστάσεις, όπου οι γυναίκες δε διακρίνεται να φορούν ζώνη, εικάζουμε ότι τα φορέματά τους είχαν ελάσματα ή ειδική ενίσχυση στην περιοχή των πλευρών. Βέβαια, το βάρος ενός τέτοιου ενδύματος και η χρονοβόρα διαδικασία του δεσίματος των κορδονιών περιόριζε τη δυνατότητα καθημερινής χρήσης τους.
Αξιοπρόσεκτο είναι, επιπροσθέτως, και το γεγονός ότι οι μινωίτισσες που εξεικονίζει η σαρκοφάγος της Αγίας Τριάδας φορούν ένα ίσιο μονοκόμματο χιτώνα με κοντό μπολερό ή ένα μπούστο με σειρήτι και κοντά μανίκια, σε συνδυασμό με μια φούστα πλισαρισμένη και φαρδιά στο κάτω μέρος (ως τη μέση της γάμπας περίπου), προφανώς επειδή αυτού του τύπου η ενδυμασία ήταν πιο πρακτική στην καθημερινή τους ζωή.
Αναφορικά με τα είδη υπόδησης, εκείνο που θα ήταν σκόπιμο να επισημανθεί είναι η προτίμηση που φαίνεται να είχαν οι γυναίκες της εποχής σε …ψηλοτάκουνα παπούτσια (!).
Την εικόνα της εμφάνισης των γυναικών στη μινωική Κρήτη συμπλήρωναν τα περίτεχνα πολυτελή κοσμήματα και ιδιαίτερα τα περιδέραια, τα οποία είτε κατασκευάζονταν στο νησί, είτε εισάγονταν από την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ασία. Έχει καταστεί πλέον διάσημο το χρυσό κόσμημα με τις δύο μέλισσες που αποθέτουν στην κερήθρα μια σταγόνα μέλι, το οποίο βρέθηκε στο νεκροταφείο του Χρυσόλακκου των Μαλλίων. Αλλά και τα περιδέραια από χρυσό σε συνδυασμό με ημιπολύτιμους λίθους, ελεφαντοστούν, φαγεντιανή και υαλόμαζα αποδεικνύουν την υψηλή αισθητική τόσο των τεχνιτών της εποχής, ντόπιων και ξένων, όσο και των ίδιων των γυναικών που επέλεγαν με τα κοσμήματα αυτά να στολίσουν το λαιμό τους.
Επειδή όμως η ενδυματολογική μέριμνα δεν μπορεί παρά να συνδυάζεται και με μια επιμελημένη κόμμωση, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι οι μινωίτισσες επιστράτευαν πολλή φαντασία στον τρόπο με τον οποίο χτένιζαν τα μαλλιά τους. Πιο συγκεκριμένα, ήταν πολύ διαδεδομένη η χρήση φουρκετών από ελεφαντοστούν ή μέταλλο, με τις οποίες οι γυναίκες ανασήκωναν τους βοστρύχους των μαλλιών και επιτύγχαναν ποικίλους σχηματισμούς, όπως πυραμίδες, κότσους, τούφες κ.α. Οι επιμελημένοι βόστρυχοι είτε ανέμιζαν στους ώμους, είτε δένονταν με φαρδιές ταινίες. Συχνά στολίζονταν με άνθη. Τέλος, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι γυναίκες της μινωικής Κρήτης φορούσαν καπέλα με γείσο, σε διάφορα μεγέθη.
Ένας σημαντικός παράγοντας που δύναται να επισφραγίσει την όμορφη εξωτερική εμφάνιση μιας γυναίκας είναι και το μακιγιάζ. Η αρχαία μινωίτισσα λοιπόν δε θα μπορούσε παρά να λάβει σοβαρά υπόψη της και αυτήν την παράμετρο -δεδομένου του ότι η βιοτεχνία καλλυντικών στην Κρήτη ήταν από τις πιο ανθηρές. Από τις τοιχογραφίες κυρίως της εποχής διαπιστώνουμε ότι οι γυναίκες έβαφαν τα μάτια τους περιγράφοντάς τα με έντονο μαύρο χρώμα για να δείχνουν πολύ μεγαλύτερα. Φαίνεται πως για την παρασκευή του προϊόντος που χρησιμοποιούσαν, υποθέτουμε ότι ανακάτευαν μαύρη σκόνη θειούχου μολύβδου και μαγγανίου με ειδική σπάτουλα. Κάλυπταν τα μάγουλα και τις άκρες της μύτης με σκόνη ώχρας και χρησιμοποιούσαν βαθυκόκκινο χρώμα από χρωστική ύλη ορυκτής προέλευσης, αιματίνη, κιννάβαρι ή μίνιο, διαλυμένη με ελαιώδη κρέμα για τη βαφή των χειλιών τους. Επιπλέον, φαίνεται να έβαφαν και τα νύχια των άνω και κάτω άκρων τους.
Τέλος, αξίζει να προσθέσουμε ότι η γυναίκα της μινωικής εποχής χρησιμοποιούσε μεθυστικά αρώματα από κόλιανδρο, ο κύπειρο, η ίριδα, ο κρόκο (η ζαφορά), το τριαντάφυλλο, η σμύρνα, η φασκομηλιά. Η χρήση αρωμάτων προσέδιδε στο γυναικείο φύλο κοινωνική αίγλη, αλλά και γοητεία.
Όσο και αν οι ενδυματολογικές πινελιές αποτελούν τη βασική παράμετρο της αρχαιοελληνικής αντιμετώπισης του θέματος της «μόδας», μια άλλη εξίσου σημαντική παράμετρος που συμβάλλει στην εξασφάλιση μιας καλής εμφάνισης είναι αναμφισβήτητα η καλή φυσική κατάσταση. Η φυσική δυνατότητα του σώματος αποτελεί τη συνισταμένη δύο βασικών παραγόντων: της ισορροπημένης διατροφής και της συστηματικής σωματικής άσκησης.

Οι γυναίκες της μινωικής Κρήτης, σύμφωνα με τα πορίσματα επιστημονικών ερευνών που βασίστηκαν σε σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης υπολειμμάτων σε μαγειρικά σκεύη, δε θα μπορούσαν παρά να απολάμβαναν τα οφέλη της ευεργετικής για την εξασφάλιση υγείας και ευεξίας μεσογειακής διατροφής. Η μεγάλη κατανάλωση λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών και γαλακτοκομικών προϊόντων σε αντιδιαστολή προς την περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος (το οποίο μάλιστα μαγειρευόταν στη σχάρα ή στη σούβλα), η εκτεταμένη χρήση ελαιολάδου για την παρασκευή τροφών, σε συνδυασμό με τη χρήση ρετσινωμένου οίνου (ενίοτε και μελωμένου) ή ακόμη και ζύθου από κριθάρι, παρείχαν στους μινωίτες, άνδρες αλλά και γυναίκες, τα εχέγγυα για την οικοδόμηση μιας καλής φυσικής κατάστασης.

Τέλος, σε ό,τι αφορά την άσκηση, θα άξιζε να μνημονεύσουμε ότι οι μινωίτισσες είχαν πολλές δυνατότητες να γυμνάζουν το σώμα τους στο πλαίσιο θεσμοθετημένων κοινωνικών-θρησκευτικών δραστηριοτήτων, στις οποίες πολύ συχνά μετείχαν. Σύμφωνα με σχετική μαρτυρία του Πλάτωνα (Νόμοι,VΙΙ,814c-d-805b/ VI772a), οι γυναίκες στη μινωική Κρήτη μετείχαν, ως ισότιμα με τους άνδρες μέλη της κοινωνίας, στην ίδια με εκείνους αγωγή. Και εάν θεωρήσουμε ότι ένα σημαντικό μέρος της εκπαίδευσης των μινωιτών περιελάμβανε την άσκηση του σώματος, δεδομένων και των αναπαραστάσεων που έχουν διασωθεί, συμπεραίνουμε ότι οι μινωίτισσες πολύ συχνά λάμβαναν ενεργά μέρος σε γυναικείους αθλητικούς και γυμναστικούς αγώνες, όπως ήταν για παράδειγμα τα διάσημα ταυροκαθάψια. Ας μην ξεχνάμε επίσης, ότι ήταν εξαιρετικά διαδεδομένος την εποχή αυτή ο γυναικείος κυκλικός χορός, ο οποίος, όσο κι αν πραγματοποιούνταν στο πλαίσιο θρησκευτικών τελετουργιών, δεν έπαυε ωστόσο να παρέχει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για άσκηση στις γυναίκες της εποχής. Σαφέστερα η ορχηστρική κινησιολογία εικονογραφείται στο πήλινο ομοίωμα από το Παλαίκαστρο του 1400 π.Χ.

Κάπως έτσι αισθητοποιείται η εικόνα της αρχαίας μινωίτισσας βάσει των ευρημάτων της εποχής. Και όσο κι αν η τέχνη λειτουργεί ως ένα βαθμό εξωραϊστικά έναντι της πραγματικότητας, εντούτοις σήμερα κανείς δε διαφωνεί για την υψηλή αισθητική αντίληψη των γυναικών της μινωικής Κρήτης, οι οποίες βίωναν τη χαρά της περιποίησης που εγγυάται μια όμορφη εμφάνιση. Αν μάλιστα αυτό το συσχετίσουμε με τη χαρά της απόλαυσης που χαρίζει η φυσική ομορφιά ενός τοπίου λουσμένου στο μεσογειακό φως, καταλήγουμε σε επαρκή συνθήκη που μας αποκαλύπτει τη μοναδικότητα της γυναικείας περσόνας της μινωικής περιόδου σε αντιπαράθεση με αντίστοιχες της εποχής της, ή ακόμη και μεταγενέστερων ιστορικών εποχών.
Το ανάρτησα από http://4mati.blogspot.gr

Ο ΜΟΝΟΘΕΪΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΔΕΙΤΕ ΤΟ  VIDEO

ΠΗΓΗ:http://balanthsberoia

O Νοστράδαμος επιβεβαιώνει Παίσιο και Πατρο-Κοσμά! Συγκλονιστικές προφητείες για την Ελλάδα, που επαληθευονται!

Συγκλονίζει ο Νοστράδαμος με τα τετράστιχά του για την Ελλάδα, που οι μελετητές του 5ου Βιβλίου του φέρνουν στο φώς! Ως και μερικά χρόνια πρίν, οι απόψεις των διίσταντο, μιας και δεν ήταν βέβαιο οτι επρόκειτο για μια χώρα της Ευρώπης, όπως η Ελλάδα. Σήμερα όμως...τα λόγια του μεγάλου αυτού ανδρός συγκλονίζουν με την καθαρότητά τους!
Τα παρακάτω χωρίς αμφισβήτηση έχουν να κάνουν με την τωρινή κατάσταση που βιώνουμε στην Ελλάδα, επιβεβαιώνοντας έτσι και τις προφητείες των πατέρων της εκκλησίας μας (Πατροκοσμά Αιτωλού, Πατέρα Παΐσιου, Ιωσήφ Βατοπεδινού, κ.ά.) διασυρμός και χλευασμός της Ελλάδος από τους Δυτικούς

Η Κόρη του Φωτός, από τους φίλους της θα καταδικαστεί.
Ότι τάχα το σκότος στη Παλιά Γη έχει φέρει.
Θα την βρίζουν και θα την χτυπούν, θα λένε ότι αυτή φταίει.
Αλλά σύντομα θα καταλάβουν το λάθος τους.

Ερμηνεία: Η κόρη τους φωτός είναι η Ελλάδα (Ελ=φως, 'λάδα' εκ του 'λας' που σημαίνει γη ή χώρα, δηλαδή Ελλάδα = Χώρα του Φωτός.) Όταν λέει φίλους εννοεί τους Ευρωπαίους οι οποίοι θα γυρίσουν την πλάτη τους στην Ελλάδα επειδή θα νομίζουν ότι αυτή ευθύνεται για την κρίση στην Ευρωζώνη(«ότι τάχα το σκότος στη Παλιά Γη έχει φέρει»). Παλιά Γη είναι η Ευρώπη. Θα την κατηγορούν και θα την χλευάζουν αλλά όταν οι ίδιες τους οι χώρες βρεθούν στην ίδια κατάσταση με την Ελλάδα θα καταλάβουν το λάθος τους (τον διασυρμό της Ελλάδος).

Αποτυχία επίλυσης της οικονομικής κρίσης

Η αρρενωπή γυναίκα θα ασκήσει πίεση στον βορρά.
Θα δημιουργήσει δυσφορία σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Δύο αποτυχίες θα την θέσουν σε τέτοια έλλειψη ισορροπίας.
Ώστε ζωή και θάνατος θα ισχυροποιήσουν τους Ανατολικούς Ευρωπαίους.

Ερμηνεία: Η αρρενωπή γυναίκα είναι είτε η Μέρκελ είτε η Λαγκάρντ. Οι δύο αποτυχίες είναι η αποτυχία της επίλυσης του προβλήματος της οικονομικής κρίσης. Η πρώτη αποτυχία έχει να κάνει με την κρίση στην Ελλάδα και η δεύτερη με την παγκόσμια κρίση. Μέσα από την κρίση θα ανατείλουν οι για χρόνια αδύναμοι ανατολικοί Ευρωπαίοι, δηλαδή οι ορθόδοξοι (οι οποίοι θα ενισχυθούν από την Ρωσία του Πούτιν.)
Οι G20 για την Ελλάδα

Θα πουν οι δυνατοί, στο άκρο του Θρόνου,
ότι με το δίκιο τους, ο χρυσός της τους ανήκει.
Μα δεν θα προφτάσουν στη σκιά της Γης.
Τα γεγονότα τρέχουν σε μια μεγάλη πόλη.

Ερμηνεία: Οι δυνατοί είναι οι G20 και το άκρο του θρόνου είναι η βάση των τραπεζιτών στην Wall Street, στην Νέα Υόρκη, οι οποίοι θα διεκδικήσουν τα μεταλλεύματα και το πετρέλαιο της Ελλάδος μη την δικαιολογία ότι η Ελλάδα χρωστάει πολλά στο ΔΝΤ. Αλλά δεν θα προλάβουν να κάνουν τίποτα (όπως άλλωστε επιβεβαιώνουν οι πατέρες της εκκλησίας μας στις δικές τους προφητείες) επειδή κάτι θα συμβεί, μάλλον πόλεμος, στη Μεγάλη Πόλη που δεν είναι άλλη από την Κωνσταντινούπολη! Η «σκιά της γης» ήταν δύσκολο να ερμηνευθεί, αλλά μάλλον ο Νοστράδαμος αναφέρεται στην Ιερουσαλήμ όπου μάλλον θα γίνει εμπόλεμη σύρραξη και έτσι οι G20 θα ασχοληθούν με τον πόλεμο και θα αφήσουν την Ελλάδα στην άκρη.

Η πείνα στην Ελλάδα

Στις Κυκλάδες, στην Πείρινθο, και στην Λάρισα,
στην Σπάρτη και ολόκληρη την Πελοπόννησο,
ένας τρομερός λιμός, μια μάστιγα από ψεύτικη σκόνη
Εννιά μήνες θα διαρκέσει δίνοντας μορφή σε όλα.

Ερμηνεία: Η Ελλάδα θα πεινάσει (όπως είπε και ο Πατροκοσμάς, ο Παΐσιος και ο Ιωσήφ ο Βατοπεδινός) και η πείνα θα διαρκέσει από τρεις μήνες μέχρι ένα χρόνο (όπως προφήτεψε ο Παΐσιος). Ο Νοστράδαμος μας λέει ότι θα διαρκέσει εννιά μήνες. Η πείνα όμως θα είναι «φτιαχτή», ψεύτικη, αλλά θα είναι τόσο έντονη που θα εξαπλωθεί σαν μάστιγα. «Δίνοντας μορφή σε όλα» εννοεί πως οι Έλληνες θα έρθουν πιο κοντά παίρνοντας μορφή, γινόμενοι έτσι πιο ανθρώπινοι. Δηλαδή η κρίση θα τους φέρει πιο κοντά και θα τους ενώσει.

Το μέλλον των καταπιεσμένων

Οι καταπιεσμένοι, αφέντες θα γίνουν.
Γιατί ο Θεός την σειρά αλλάζει.
Το φως της, τον κόσμο ξανά θα φέξει.
Και τότε όλοι τους θα θυμηθούν ποια είναι Αυτή.

Ερμηνεία: (Η προφητεία αυτή δεν έχει σχέση μόνο με την Ελλάδα, αλλά με όλους όσοι ήταν καταπιεσμένοι και θα γίνουν στο τέλος αφέντες.) «Και τότε όλοι τους θα θυμηθούν ποια είναι Αυτή» Όπως είπαν ο Παΐσιος και ο Ιωσήφ ο Βατοπεδινός, η Ελλάδα θα αρχίσει η ίδια να εκμεταλλευτεί τα πετρέλαιά της και θα γίνει υπερδύναμη («Το φως της, τον κόσμο ξανά θα φέξει»), «όλοι οι Έλληνες θα τρώνε με χρυσά κουτάλια.» Και όχι μόνο οι Έλληνες αλλά και όλοι οι ορθόδοξοι λαοί Σέρβοι, Ρουμάνοι κτλ. επειδή η προφητεία φέρεται γενικά σε όλους όσους ήταν καταπιεσμένοι.


ΠΗΓΗ:ΚΑΤΟΧΙΚΑ ΝΕΑ