Ο πρώτος γνωστός τούρκικος
πληθυσμός που ανέπτυξε στενές οικονομικές , πολιτικές και στρατιωτικές σχέσεις με το Βυζάντιο είναι οι λεγόμενοι Χαζάροι η Χαζάροι
της Κριμαίας. Τον 5ο μ.Χ. αι. τους βρίσκουμε εγκατεστημένους στις όχθες
του Βόλγα, ανάμεσα στην Κασπία θάλασσα και τον Εύξεινο Πόντο. Αργότερα προωθήθηκαν
ΒΔ και απέσπασαν από τους Αβαρούς μια μεγάλη
περιοχή που έφτανε ως τον Δνείπερο. Άρχισαν
τότε να αναπτύσσουν σχέσεις με τον ευρύτερο κόσμο της περιοχής, λόγω μάλιστα
των δυσκολιών που αντιμετώπιζε η Αυτοκρατορία
της Κωνσταντινούπολης συμμαχούσαν συχνότατα μαζί της, ιδίως όταν ο Ηράκλειος Ά διεξήγαγε
τους πολυετείς αγώνες εναντίον
των Περσών (622-628). Ο Ιουστινιανός ΄Β,
ο λεγόμενος Ρινότμητος (=κοψομύτης) και ο Κωνσταντίνος Έ ο λεγόμενος χλευαστικά
Κοπρώνυμος (741-775) είχαν νυμφευθεί θυγατέρες χάνων των Χαζάρων, ο γιος μάλιστα
του τελευταίου, ο Λέων ΄Δ (775-780) ονομαζόταν Χαζάρος, λόγω της χαζαρικής καταγωγής
της μητέρας του. Σιγά σιγά οι Χαζάροι υπέταξαν τις περισσότερες περιοχές του Εύξεινου
πόντου, ιδιαίτερα την γύρω από την Μαιώτιδα
λιμνη ( Άζωφ) περιοχή και σχημάτισαν δικό
τους κράτος.
Με την πάροδο του χρόνου
προόδευσαν πολιτιστικά και γι’ αυτό ζήτησαν από τον αυτοκράτορα Θεόφιλο
(829-842) να τους στείλει αρχιτέκτονες, οι οποίοι μάλιστα έκτισαν ένα φλούριο
στον Ταναί ποταμό που λεγόταν Σάρκελ. Οι
Χαζάροι, όταν ήλθαν σε επαφή με τους Βυζαντινούς, ήσαν ειδωλολάτρες, αλλά
χάρη στις επιγαμίες, πολλοί είχαν αρχίσει να προσέρχονται στον Χριστιανισμό. Ωστόσο,
το μεγαλύτερο πλήθος των Χαζάρων κατά τον
8ο αι. προσηλυτιστήκαν στον Ιουδαϊσμό και μονό κατά τον 9ο
αι. αρχίζει επάνοδος στον Χριστιανισμό
και στην αρχαία θρησκεία τους. Τον 11ο αι. οι Ρώσοι εξαφάνισαν οριστικά
το κράτος των Χαζάρων. Υπολείμματα όμως Χαζάρων, με ιουδαϊκό θρήσκευμα, είχαν μείνει
στην Κριμαία. Οι άνθρωποι αυτοί, χωρίς να είναι εβραϊκής καταγωγής, εξοντώθηκαν
στον ‘Β Παγκόσμιο Πόλεμο από τους Γερμανούς. Στο τραγικό αυτό συμβάν είναι αφιερωμένο
το βιβλίο « Η 13η φυλή» του Άρθουρ Καίσλερ.
 |
| φλούριο στον Ταναί ποταμό που λεγόταν Σάρκελ |
Πηγή: Σαράντος Ι. Καργάκος
(2012),Νεότερη Ελληνική Ιστορία, τόμος Α , Τούρκοι και Τουρκοκρατία, εκδόσεις ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ, σελ.12-13.
Χάζαροι
Οι Χάζαροι ή Χαζάροι ήταν ένας ημινομαδικός Τουρκικός λαός, που δημιούργησε την ισχυρότερη αυτοκρατορία της Δυτικής στέπας, τη Χαζαρία. από τα τέλη του 7ου μέχρι το 10ο αιώνα. Πάνω στις σημαντικότερες εμπορικές αρτηρίες μεταξύ Βόρειας Ευρώπης και Νοτιοδυτικής Ασία, η Χαζαρία έγινε ένα από τα κύρια κέντρα εμπορίου του μεσαιωνικού κόσμου, κυριαρχώντας στο δυτικό τμήμα του Δρόμου του Μεταξιού και έπαιξε βασικό εμπορικό ρόλο ως σταυροδρόμι μεταξύ Κίνας, Μέσης Ανατολής και Ευρωπαϊκής Ρωσίας. Επί τρεις περίπου αιώνες (650-965) οι Χάζαροι κυριαρχούσαν στην τεράστια έκταση που εκτείνεται από τις στέπες του Βόλγα και του Ντον μέχρι την ανατολική Κριμαία και το βόρειο Καύκασο. Έπαψαν να υπάρχουν γύρω στον 11ο - 12ο αιώνα. Βρίσκονταν συγκεντρωμένοι δυτικά και βόρεια της Κασπίας Θάλασσας, κυρίως στο βόρειο Καύκασο και την ευρασιατική στέπα. Πέραν της αναμφισβήτητης τουρανικής καταγωγής τους, η ακριβής προέλευσή τους δεν είναι ακόμα εξακριβωμένη. Κατά την πιθανότερη εκδοχή, προήλθαν από την ανάμιξη κάποιων τουρκομογγολικών φύλων με απομεινάρια των Ούνων και τοπικά φύλα της ΒΔ Κασπίας. Το όνομά τους προέρχεται από την αρχαία τουρκική ρίζα «qaz-» που σημαίνει «περιπλανώμαι».
Η Χαζαρία λειτούργησε επί μακρόν ως κράτος-ουδέτερη ζώνη μεταξύ αφ' ενός της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και αφ' ετέρου τόσο των νομάδων των βόρειων στεπών, όσο και της αυτοκρατορίας των Ομεϋαδών, αφού λειτούργησε ως εντολοδόχος του Βυζαντίου κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας των Σασσανιδών. Η συμμαχία διαλύθηκε γύρω στα 900 μ.Χ., καθώς οι Βυζαντινοί άρχισαν να ενθαρρύνουν τους Αλανούς να επιτεθούν στη Χαζαρία και να αδυνατίσουν τις θέσεις της στην Κριμαία και τον Καύκασο, επιδιώκοντας να πετύχουν συμμαχία με τη[ν ανερχόμενη δύναμη των Ρως στα βόρεια της Χαζαρίας, που φιλοδοξούσε να τους προσηλυτίσει στο Χριστιανισμό. Μεταξύ 965 και 969 ο ηγεμόνας των Ρως του Κιέβου Σβιάτοσλαβ Α΄ του Κιέβου κατέλαβε την πρωτεύουσα Ατίλ και κατέλυσε το κράτος των Χαζάρων.
Στις αρχές του 8ου αιώνα οι Χάζαροι βασιλιάδες και σημαντικό κομμάτι της αριστοκρατίας προσηλυτίστηκαν στον Ιουδαϊσμό, ενώ ο λαός ήταν πολυθρησκευτικός - ένα μωσαϊκό ειδωλολατρών, Μουσουλμάνων, Εβραίων και Χριστιανών - και πολυεθνικός. Μια σύγχρονη θεωρία, ότι ο πυρήνας των Ασκεναζιτών Εβραίων προέκυψε από μια υποθετική διασπορά Χαζάρων Εβραίων, αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από ορισμένους μελετητές και ερευνητές, αλλά υποστηρίζεται από άλλους. Αυτή η Χαζαριανή υπόθεση συνδέεται με αντισημιτισμό και αντισιωνισμό.
Η Χαζαρία λειτούργησε επί μακρόν ως κράτος-ουδέτερη ζώνη μεταξύ αφ' ενός της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και αφ' ετέρου τόσο των νομάδων των βόρειων στεπών, όσο και της αυτοκρατορίας των Ομεϋαδών, αφού λειτούργησε ως εντολοδόχος του Βυζαντίου κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας των Σασσανιδών. Η συμμαχία διαλύθηκε γύρω στα 900 μ.Χ., καθώς οι Βυζαντινοί άρχισαν να ενθαρρύνουν τους Αλανούς να επιτεθούν στη Χαζαρία και να αδυνατίσουν τις θέσεις της στην Κριμαία και τον Καύκασο, επιδιώκοντας να πετύχουν συμμαχία με τη[ν ανερχόμενη δύναμη των Ρως στα βόρεια της Χαζαρίας, που φιλοδοξούσε να τους προσηλυτίσει στο Χριστιανισμό. Μεταξύ 965 και 969 ο ηγεμόνας των Ρως του Κιέβου Σβιάτοσλαβ Α΄ του Κιέβου κατέλαβε την πρωτεύουσα Ατίλ και κατέλυσε το κράτος των Χαζάρων.
Στις αρχές του 8ου αιώνα οι Χάζαροι βασιλιάδες και σημαντικό κομμάτι της αριστοκρατίας προσηλυτίστηκαν στον Ιουδαϊσμό, ενώ ο λαός ήταν πολυθρησκευτικός - ένα μωσαϊκό ειδωλολατρών, Μουσουλμάνων, Εβραίων και Χριστιανών - και πολυεθνικός. Μια σύγχρονη θεωρία, ότι ο πυρήνας των Ασκεναζιτών Εβραίων προέκυψε από μια υποθετική διασπορά Χαζάρων Εβραίων, αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από ορισμένους μελετητές και ερευνητές, αλλά υποστηρίζεται από άλλους. Αυτή η Χαζαριανή υπόθεση συνδέεται με αντισημιτισμό και αντισιωνισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου